 |
 |
Η φετινή χρονιά ξεκινά δύσκολα για τους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς, μιας και η τιμή του ελαιολάδου που είχε ήδη καθηλωθεί από το φθινόπωρο του 2019 παραμένει σε επίπεδα που δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας στους παραγωγούς και τις τοπικές οικονομίες.
Η πρόσφατη απόφαση της Επιτροπής για αποθεματοποίηση, αποδείχθηκε ότι δεν αφορούσε το ελληνικό ελαιόλαδο. Επιπλέον,οι βολές δια στόματος του Ισπανού Υπουργού Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων, Luis Planas, ήρθαν να προστεθούν στην αμφισβήτηση για το κατά πόσον η απόφαση αυτή, ως μόνη αντίδραση, μπόρεσε να εξασφαλίσει ένα επαρκές επίπεδο στήριξης και την επιδιωκόμενη αύξηση των τιμών παραγωγού.
Την ίδια στιγμή, παραμένει εξίσου απογοητευτικό το γεγονος ότι η ηγεσία του Ελληνικού Υπουργείου δηλώνει στη Βουλή ότι δεν μπορεί να κάνει καμία παρέμβαση για τις χαμηλές τιμές.
Τόσο οι άτολμες και, εν τέλει, αποτυχημένες προσπάθειες από την Ευρωπαϊκή πλευρά όσο και η ωμή δήλωση αδυναμίας από πλευράς ΥπΑΑΤ, προκαλούν απογοήτευση, διευρύνουν την ανασφάλεια και προκαλούν πανικό στους παραγωγούς που απεγνωσμένα βλέπουν ότι με αυτά τα επίπεδα τιμών δεν καλύπτονται τα έξοδα παραγωγής. Αντίθετα, οι υποχρεώσεις συσσωρεύονται και προοπτική δεν διαφαίνεται σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.
Το γεγονός ότι τα μέτρα αυτά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι πυροσβεστικού χαρακτήρα και αποτυγχάνουν, ενισχύουν την άποψη ότι η κατακρήμνιση της τιμής του Ελαιολάδου και της βρώσιμης Ελιάς είναι ένα σύμπτωμα των αλλαγών που συμβαίνουν στον ελαιοκομικό τομέα διεθνώς. Το διεθνές αλλά και το Eλληνικό τοπίο αλλάζουν ραγδαία και οι αλλαγές αυτές φαίνεται να είναι δομικού τύπου και βαθιές. Επομένως, ο διαφαινόμενος κίνδυνος είναι αυτή η καθήλωση των τιμών να πάρει μόνιμα χαρακτηριστικά.
Για τη χώρα μας, η σημασία μιας τέτοιας εξέλιξης είναι πολύ σοβαρή. Η Ιστορία του τόπου μας είναι άρρηκτα δεμένη με την ελιά, και η διατήρηση της ζωής στην ύπαιθρο και η κοινωνική συνοχή εξαρτώνται, σε μεγάλο βαθμό, από την βιωσιμότητα της συγκεκριμένης καλλιέργειας.
Η αδράνεια λοιπόν, η αγνόηση των μηχανισμών διαμόρφωσης της αγοράς του Ελαιολάδου, και η ομολογία αδυναμίας που δεν μπορεί να υφίσταται στην πολιτική, οδηγούν σε διόγκωση του προβλήματος χωρίς να δίνουν προοπτική, γεγονός που αυξάνει τη δυσαρέσκεια του παραγωγικού κόσμου. Χρειάζεται λοιπόν, εδώ και τώρα, μια πολύ προσεκτική και διεισδυτική ματιά και ολιστική προσέγγιση στο θέμα του ελαιοκομικού τομέα.
Το γεγονός ότι ο χάρτης της καλλιέργειας της ελιάς επεκτείνεται διαρκώς, συνεπάγεται ότι πρέπει να αναλυθούν τα περιθώρια που υπάρχουν μακροπρόθεσμα για το Eλληνικό λάδι και τις ελιές μας, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, αναφορικά με την κατανάλωση. Ειδάλλως, η παγκόσμια νέα πραγματικότητα θα μάς ξεπεράσει με ολέθρια, για τους παραγωγούς και την οικονομία, αποτελέσματα.
Το γεγονός ότι η κλιματική αλλαγή φέρνει μαζί της προβλήματα παραγωγικότητας αλλά και άλλους κινδύνους στις παραδοσιακές περιοχές ελαιοκαλλιέργειας, ασθένειες και εχθρούς (δάκος και γλοιοσπόριο), καινοφανή προβλήματα φυτοπροστασίας που έχουν επίπτωση στην ποιότητα και την ποσότητα, είναι επίσης κρίσιμο να τύχει της ευρύτερης δυνατής ανάλυσης. Από την άλλη, η αλλαγή των κλιματικών συνθηκών, καθιστά νέες περιοχές του πλανήτη δεκτικές να αναπτύξουν την ελαιοκαλλιέργεια.
Το γεγονός ότι ο παγκόσμιος οικονομικός πόλεμος βρίσκει, πολλές φορές, σαν θύμα την γεωργία, όπως στην περίπτωση των πρόσφατων δασμών των ΗΠΑ σε γεωργικά προϊόντα της Ε.Ε., δείχνει ακριβώς την πιθανή επιρροή των κρίσεων αυτών στον γεωργικό και δη τον ελαιοκομικό τομέα.
Ταυτόχρονα, πολιτικές λιτότητας, νέες συνθήκες γρήγορου και πρόχειρου φαγητού αλλά και πλαστές ανάγκες που επιβάλλει ο νεοφιλελευθερισμός, οδηγούν σε σταδιακή αντικατάσταση – εκτόπιση των ποιοτικών γεωργικών προϊόντων όπως το ελαιόλαδο, και δη το Ελληνικό.
Η δε ανταγωνιστικότητα του Ελληνικού ελαιολάδου και ελιάς λόγω ανωτέρας ποιότητας δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη, με πλήθος αθέμιτων πρακτικών που λαμβάνουν χώρα για τα προϊόντα αυτά με μόνον στόχο την άκρατη κερδοφορία.
Ο κατάλογος των προβλημάτων του τομέα δεν εξαντλείται προφανώς στα παραπάνω, και σε αυτό έγκειται και η αναγκαιότητα της αντιμετώπισής του με πολιτικές στρατηγικού χαρακτήρα.
Τα πράγματα είναι λοιπόν πολυσύνθετα και απαιτείται ο συντονισμός και η ανάληψη δράσεων προς όλες τις κατευθύνσεις, τόσο σε Εθνικό όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Ταυτόχρονα απαιτείται η ανάληψη δράσεων σε δυο επίπεδα πολιτικών, την δομική ανασύνταξη του ελαιοκομικού τομέα μέσω θεσμικών παρεμβάσεων, αλλά και τη διαρκή διαθεσιμότητα πόρων για την στήριξή του.
Σαν πρώτες πρωτοβουλίες θεωρώ ότι θα πρέπει να είναι, τόσο η σύσταση του Εθνικού Συμβουλίου για τον Ελαιοκομικό τομέα όσο και η συνέχιση και εντατικοποίηση των πρωτοβουλιών που αναλάβαμε σε Ευρωπαϊκό επίπεδο (τόσο προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όσο και προς το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας αλλά και τον Επίτροπο) για την ειδική στήριξη της ελαιοπαραγωγής της χώρας μας.
Όσο ζωτικής σημασίας είναι η ανάπτυξη άμεσων μέτρων στήριξης των ελαιοπαραγωγών και της ελαιοπαραγωγής σε Ευρωπαϊκό επίπεδο πριν η κατάσταση αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά κρίσης, άλλο τόσο είναι ζωτικής σημασίας πλέον και η χάραξη στρατηγικής για τον αναπροσανατολισμό των αγορών στόχων. Υπάρχουν αναδυόμενες οικονομίες που μπορούν να υποδεχθούν στην διατροφή τους λάδι, με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τους Ισχυρισμούς Υγείας του Ελληνικού ελαιολάδου. Υπάρχουν ευκαιρίες ανάδειξης, διάθεσης και προώθησης μέσω της διασύνδεσης με τον τουρισμό. Και φυσικά, ν' ανταποκριθούν στην τιμή που του αξίζει.
Είναι γεγονός ότι η χώρα έχασε πολύτιμο χρόνο τις προηγούμενες δεκαετίες. Χρόνος αλλά και πόροι σπαταλήθηκαν, χωρίς τη δημιουργία ουσιαστικών μηχανισμών για την ανάδειξη του Ελληνικού Ελαιολάδου και της Βρώσιμης Ελιάς στη θέση που τούς αρμόζει στην παγκόσμια αγορά. Η αδράνεια αυτή, πολύ δε περισσότερο η επίκληση στην αυτόνομη λειτουργία της αγοράς για την επίλυση των προβλημάτων, σήμερα ισοδυναμεί με συνενοχή.
Νέες τεχνολογίες τροποποιημένης ατμόσφαιρας, χάρη στις οποίες παρατείνεται η διάρκεια ζωής φρούτων, όπως τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, σχεδιάζεται να εφαρμοστούν το επόμενο χρονικό διάστημα από παραγωγούς της Ημαθίας. Πρόσφατα ολοκληρώθηκαν στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής οι πειραματικές εργαστηριακές δοκιμές σε ροδάκινα και νεκταρίνια από την περιοχή της Βέροιας και τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα θετικά.
Όπως αναφέρει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής Ιωάννης Τσάκνης, κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Τροφίμων, ενώ τα φρούτα αυτά αλλοιώνονται σε οκτώ με δέκα μέρες και δεν επιλέγονται για τον λόγο αυτό από τον καταναλωτή, στις ειδικές συσκευασίες τροποποιημένης ατμόσφαιρας που χρησιμοποιήθηκαν παρατάθηκε ο χρόνος ζωής τους μέχρι και στις 25 μέρες από την ημερομηνία συγκομιδής.
«Αυτό σημαίνει ότι τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια θα “ αντέχουν” περισσότερο στο ράφι των καταστημάτων και μάλιστα όχι μόνο των ελληνικών αλλά και των ευρωπαϊκών, αφού η ανθεκτικότητα του προϊόντος, του παρέχει καλύτερες δυνατότητες εξαγωγών», τονίζει, από την πλευρά του, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αν. προϊστάμενος της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Κώστας Μιχαηλίδης.
Αφαιρείται οξυγόνο, προστίθενται αδρανή αέρια
Συγκεκριμένα, με τις νέες τεχνολογίες τροποποιημένης ατμόσφαιρας, αφαιρείται από τη συσκευασία του τροφίμου μια ποσότητα οξυγόνου και προστίθενται αδρανή αέρια, όπως το διοξείδιο του άνθρακα ή το άζωτο, τα οποία αφενός δεν προσβάλλουν το τρόφιμο, αφετέρου το καθιστούν περισσότερο ανθεκτικό στην αλλοίωση. «Εμείς προσπαθούμε να αλλάξουμε τη σύνθεση του αέρα που έρχεται σε επαφή με το φρούτο, γι’ αυτό και η σχετική τεχνολογία φέρει την ονομασία της τροποποιημένης ατμόσφαιρας. Καθώς ο αέρας έχει 16% οξυγόνο, προσπαθούμε να αφαιρέσουμε οξυγόνο ώστε το ποσοστό του να φτάσει στο 4 ή το 6% και προσθέτουμε τα αδρανή αέρια που δεν έχουν επιπτώσεις στο φρούτο και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και στην κονσερβοποίηση», σημειώνει ο κ. Τσάκνης.
Ο ίδιος διευκρινίζει ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει εφαρμοστεί κυρίως στο εξωτερικό, όχι όμως ειδικά στα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, για τα οποία υπάρχει αυτή τη στιγμή μεγάλο ενδιαφέρον από τους παραγωγούς της Ημαθίας. Σχολιάζει, επίσης, ότι οι εργαστηριακές δοκιμές είναι απαραίτητες για κάθε είδος φρούτου, καθώς το καθένα «συμπεριφέρεται» διαφορετικά και επισημαίνει ότι το κόστος εφαρμογής της τεχνολογίας αυτής δεν είναι μεγάλο, γεγονός που προσφέρει μεγάλο πλεονέκτημα στους παραγωγούς.
«Οι παραγωγοί, όταν το συζητήσαμε, το βρήκαν πολύ ενδιαφέρον. Δεν είναι μια τεχνολογία υψηλού κόστους. Ο εξοπλισμός είναι χαμηλού κόστους ενώ οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να προμηθεύονται τα αέρια που διατίθενται από εταιρείες και μια συσκευαστική μηχανή που θα μπορεί να εγκλωβίζει το αέριο μέσα στη συσκευασία», αναφέρει. Γνωστοποιεί, άλλωστε, ότι ενδέχεται οι νέες αυτές τεχνολογίες τροποποιημένης ατμόσφαιρας να εφαρμοστούν στα ροδάκινα και τα νεκταρίνια της Ημαθίας ακόμη και από την επόμενη περίοδο συγκομιδής.
Συνδετικός κρίκος η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους παραγωγούς της Ημαθίας και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής λειτούργησε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας καθώς, σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, η Διεύθυνση Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας έφερε τις δύο πλευρές σε επαφή, προκειμένου να διερευνηθούν τρόποι παράτασης της διάρκειας ζωής των φρούτων, όταν αυτά συσκευάζονται. «Μέσα από αυτή την πρωτοβουλία της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ενισχύεται σημαντικά η ανταγωνιστικότητα του πρωτογενή τομέα καθώς δίνεται η δυνατότητα στους παραγωγούς και στους εμπόρους ροδάκινων και νεκταρινιών να προσεγγίσουν πιο μακρινές αγορές καθώς το προϊόν τους θα διατηρείται για περισσότερες ημέρες αναλλοίωτο», σχολιάζει.
Αναφορά στις νέες τεχνολογίες τροποποιημένης ατμόσφαιρας έγινε προ ημερών και στο τελικό διεθνές συνέδριο του έργου «Agrolabs» (σ.σ. πρόκειται για έργο ενταγμένο στο Πρόγραμμα Interreg Balkan Mediterranean) που πραγματοποιήθηκε στη Βέροια. «Τα αποτελέσματα του έργου Agrolabs απέδειξαν το πόσο σημαντική είναι η πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολου Τζιτζικώστα, να ιδρυθεί στην Περιφέρεια Μηχανισμός Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας προκειμένου να υποστηριχθούν ο παραγωγικός κόσμος και η πραγματική οικονομία της Περιφέρειας μέσα από την προώθηση συνεργασιών με τα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας μας», προσθέτει ο κ. Μιχαηλίδης.
Τονίζει, παράλληλα, ότι «μέσα από τη συνεργασία της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, παραγωγών και εμπόρων ροδάκινου, του κλάδου της τυποποίησης/συσκευασίας και των μεταφορών μπήκαν οι βάσεις για την ίδρυση ενός συνεργατικού σχηματισμού γύρω από το ροδάκινο που θα έχει ως μέλη του εκπροσώπους από όλη την αλυσίδα αξίας του ροδάκινου, από την παραγωγή μέχρι το ράφι».
Επιπλέον, η επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής που έκανε τις εργαστηριακές δοκιμές σε ροδάκινα και νεκταρίνια έχει ανακοινώσει ότι είναι ανοιχτή σε συνεργασίες με παραγωγούς, συνεταιρισμούς, εμπόρους ροδάκινων και νεκταρινιών για να προσαρμοστεί η καινοτόμος αυτή μέθοδος συσκευασίας και σε άλλα είδη φρούτων.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Χειμωνιάζει για τα καλά. Σύμφωνα με τον μετεωρολόγο Κλέαρχο Μαρουσάκη επιμένουν και τα τελευταία προγνωστικά στοιχεία σχετικά με την ισχυρή ψυχρή εισβολή για το τελευταίο δεκαήμερο του Ιανουαρίου.
Όπως αναφέρει σε ανάρτηση του στο facebook, ο καιρός θα αλλάξει προς το τέλος του μήνα.
«Σύμφωνα με την τελευταία ανανέωση του Ευρωπαϊκού Μετεωρολογικού κέντρου, προς το τέλος της εβδομάδας πολικής προέλευσης αέρια μάζα θα σαρώσει μεγάλο τμήμα της ανατολικής Ευρώπης, καθώς αυτή θα κινηθεί από μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη νοτιότερα.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι μέσω της Ουκρανίας, μέρος αυτής θα επηρεάσει και τη χώρα μας με την ισόθερμη των -7 με -8 βαθμών Κελσίου στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας να φτάνει μέχρι και την Αττική. Οι επόμενες ημέρες θα δείξουν κατά πόσο η όλη αυτή εξέλιξη θα ενεργοποιήσει το Αιγαίο, γεγονός που θα κρίνει και την εξέλιξη των χιονοπτώσεων με τα πρώτα στοιχεία να θέλουν να επηρεάζεται η ανατολική Ελλάδα σε ό,τι αφορά τα φαινόμενα συμπεριλαμβανομένης και της Αττικής.
Από εκεί και μετά, προχωρώντας πιο πολύ στο τέλος του μήνα το παγκόσμιο μοντέλο μας συνεχίζει να δίνει ισχυρή κατάβαση πολικού ψύχους σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης επηρεάζοντας και την χώρα μας με θερμοκρασίες χαμηλότερες των -10 βαθμών Κελσίου στην κατώτερη ατμόσφαιρα».
Οι αγρότες και οι ακτιβιστές του κλίματος διαμαρτύρονται στο Βερολίνο κατά των γερμανικών γεωργικών πολιτικών και των μεταρρυθμίσεων της ΕΕ που υπονομεύουν τη "φιλική προς το κλίμα γεωργία" και την παραγωγή υγιεινών τροφίμων.
Οι οργανισμοί απαιτούν από τη γερμανική κυβέρνηση να σταματήσει να δίνει προτεραιότητα στη γεωργία μεγάλης κλίμακας που βλάπτει τους μικροκαλλιεργητές. Εκατοντάδες ελκυστήρες αναμένεται επίσης να κατέβουν στους δρόμους της γερμανικής πρωτεύουσας από διάφορα μέρη της χώρας.
COOKIES
Η imathiotikigi.gr μπορεί να χρησιμοποιεί cookies για την αναγνώριση του επισκέπτη - χρήστη ορισμένων υπηρεσιών και σελίδων. Τα cookies είναι μικρά αρχεία κειμένου που αποθηκεύονται στο σκληρό δίσκο κάθε επισκέπτη - χρήστη και δεν λαμβάνουν γνώση οποιουδήποτε εγγράφου ή αρχείου από τον υπολογιστή του. Χρησιμοποιούνται μόνο για τη διευκόλυνση πρόσβασης του επισκέπτη - χρήστη σε συγκεκριμένες υπηρεσίες της imathiotikigi.gr και για στατιστικούς λόγους προκειμένου να καθορίζονται οι περιοχές στις οποίες οι υπηρεσίες της ιστοσελίδας μας είναι χρήσιμες ή δημοφιλείς ή για λόγους marketing. Ο επισκέπτης - χρήστης μπορεί να ρυθμίσει το διακομιστή (browser) του κατά τέτοιο τρόπο ώστε είτε να τον προειδοποιεί για τη χρήση των cookies σε συγκεκριμένες υπηρεσίες της ιστοσελίδας, είτε να μην επιτρέπει την αποδοχή της χρήσης cookies σε καμία περίπτωση. Σε περίπτωση που ο επισκέπτης - χρήστης των συγκεκριμένων υπηρεσιών και σελίδων της imthiotikigi.gr δεν επιθυμεί την χρήση cookies για την αναγνώριση του δεν μπορεί να έχει περαιτέρω πρόσβαση στις υπηρεσίες αυτές.
