Σημάδια ανάκαμψης παρουσιάζει η καλλιέργεια της κορινθιακής σταφίδας, με τις πρώτες εκτιμήσεις να δείχνουν μια χρονιά καλύτερη από την περυσινή σε όρους παραγωγής, με αναπάντητο ερώτημα, ωστόσο, το επίπεδο τιμής. Αν και είναι ανοιχτές οι προκλήσεις -κυρίως σε σχέση με τις καιρικές συνθήκες, το κόστος παραγωγής και το εργατικό δυναμικό- οι παραγωγοί βλέπουν με σχετική αισιοδοξία την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο.
Μιλώντας στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Κορινθιακής Σταφίδας, Θανάσης Σωτηρόπουλος, δηλώνει συγκρατημένα θετικός για την πορεία της εφετινής χρονιάς, τονίζοντας όμως ότι είναι νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα.
«Είναι ακόμη νωρίς, ωστόσο όλα δείχνουν πως η παραγωγή μπορεί να είναι ελαφρώς αυξημένη σε σχέση με πέρυσι. Το 2023 ήταν μια από τις δυσκολότερες χρονιές της τελευταίας δεκαπενταετίας, κυρίως λόγω του παρατεταμένου καύσωνα, που περιόρισε σημαντικά τις αποδόσεις», είπε.
Η περυσινή σοδειά υπολογίζεται πως δεν ξεπέρασε τους 10.000 τόνους, ενώ εφέτος, με βάση τις εκτιμήσεις, οι προβλέψεις δείχνουν μια παραγωγή κοντά στους 12.000 τόνους. «Θα έχουμε πιο καθαρή εικόνα τον Αύγουστο, όταν θα ξεκινήσει ο τρύγος», διευκρινίζει ο ίδιος.
Πρόκληση η κλιματική αστάθεια - Στόχος η σταθερότητα τιμής και απόδοσης
Ο μεγαλύτερος «αντίπαλος» της παραγωγής παραμένει η κλιματική μεταβλητότητα. Χαλάζι, καύσωνες και ασθένειες, όπως ο περονόσπορος, επηρεάζουν τη σταφίδα, ανεβάζοντας το κόστος και υπονομεύοντας την προσπάθεια των παραγωγών.
«Η σταφίδα είναι μια καλλιέργεια "ξεσκέπαστη"», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Σωτηρόπουλος, «και μέχρι να τρυγήσουμε, κινδυνεύουμε από κάθε μορφή καιρικής μεταβολής». Παρά τα εμπόδια, όμως, υπογραμμίζει ότι «στόχος μας είναι μια καλή παραγωγή και μια λογική τιμή, ώστε να μπορέσει ο παραγωγός να ανταπεξέλθει οικονομικά».
Η περυσινή τιμή, που έφτασε ακόμη και τα 3 ευρώ ανά κιλό, χαρακτηρίζεται από τον πρόεδρο ως εξαιρετικά υψηλή και μη διατηρήσιμη σε βάθος χρόνου. «Δεν μπορούμε να περιμένουμε τέτοιες αυξήσεις κάθε χρονιά. Η τιμή πρέπει να είναι δίκαιη με βάση την αγορά, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του προϊόντος».
Μείωση εκτάσεων και γήρανση του παραγωγικού πληθυσμού
Ένα ακόμη μεγάλο ζήτημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος είναι η συρρίκνωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων και η σταδιακή αποχώρηση μεγαλύτερων σε ηλικία παραγωγών, χωρίς την είσοδο νεότερων στο επάγγελμα. Από τα 95.000 στρέμματα καλλιέργειας που καλλιεργούνταν πριν την πανδημία του κορονοϊού, σήμερα η έκταση έχει περιοριστεί -σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης- ακόμη και στα 70.000 στρέμματα.
Η μείωση αυτή οφείλεται εν μέρει στο χαμηλό ενδιαφέρον των νέων για το επάγγελμα, αλλά και στο γεγονός ότι πρόκειται για μια απαιτητική, δαπανηρή και μακροχρόνια καλλιέργεια.
«Φυτεύεις σήμερα και χρειάζεσαι τουλάχιστον τρία με τέσσερα χρόνια για να πάρεις παραγωγή. Μέχρι τότε, πληρώνεις μόνο -χωρίς έσοδα», εξηγεί ο Πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Σταφίδας.
Ανάγκη στήριξης με στοχευμένα μέτρα
Ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής επισημαίνει ότι το ιστορικό αυτό προϊόν -από το οποίο προήλθαν τα πρώτα φορολογικά έσοδα του ελληνικού κράτους- κινδυνεύει με μαρασμό, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα στήριξης. Ο ίδιος προτείνει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο ενίσχυσης, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
* Ένταξη της σταφίδας σε προγράμματα αναδιάρθρωσης, με στόχο τον εκσυγχρονισμό και την ανανέωση των καλλιεργειών.
* Εφαρμογή του Μέτρου 23, ώστε να σταλεί σαφές μήνυμα στους παραγωγούς πως το κράτος στηρίζει το προϊόν.
* Διασφάλιση εργατικών χεριών, μέσα από ευέλικτα και λειτουργικά σχήματα εποχικής απασχόλησης.
* Αξιοποίηση αρδευτικών υποδομών, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος από την ξηρασία και να εξασφαλιστεί η ποιότητα του τελικού προϊόντος.
Αναγέννηση της σταφίδας με όρους βιωσιμότητας και εξωστρέφειας
Παρά τις δυσκολίες, ο κ. Σωτηρόπουλος διατηρεί την πίστη του στις δυνατότητες του κλάδου.
«Η κορινθιακή σταφίδα δεν είναι μόνο ένα αγροτικό προϊόν - είναι ένα κομμάτι της πολιτισμικής και οικονομικής μας ταυτότητας. Αν υπάρξει η σωστή πολιτική βούληση, η σταφίδα μπορεί να σταθεί και πάλι δυναμικά στις διεθνείς αγορές, προβάλλοντας την ποιότητα και την ιστορία της».
Καθώς η Ελλάδα αναζητά μοντέλα βιώσιμης αγροτικής ανάπτυξης, η επανεκκίνηση της σταφιδοκαλλιέργειας με όρους οικονομικής ανταποδοτικότητας και περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό παράδειγμα περιφερειακής ανάταξης και αγροτικής αναγέννησης.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
