Την απόλυτη και άμεση αποκατάσταση του αγροτικού εισοδήματος που χάθηκε λόγω των τεράστιων καταστροφών ζήτησε η βουλευτής Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Θεοδώρα Τζάκρη από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Σταύρο Αραχωβίτη και τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ κ. Φάνη Κουρεμπέ που επισκέφτηκαν σήμερα την Πέλλα, η οποία δεν αποτελεί πλέον την αγροτική παραμεθόριο, αλλά την αγροτική προμετωπίδα της χώρας, μετά την χθεσινή κύρωση της νέας συνοριακής εξόδου από την Ολομέλεια του Ελληνικού Κοινοβουλίου.
Πρέπει να τονισθεί ότι πριν την ομιλία - συζήτηση στο ΚΕΓΕ του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στη Σκύδρα πραγματοποιήθηκε αυτοψία από τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ συνοδευόμενο από την κ. Τζάκρη στις Αμπελειές, τη Λάκκα και το Ριζό που επλήγησαν καίρια από τις πρόσφατες χαλαζοπτώσεις.
Η βουλευτής στην παρέμβασή της στον Υπουργό τόνισε τα εξής:
«Σε καλωσορίζουμε στο νομό μας, με τη θεσμική σου ιδιότητα ως Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Όπως γνωρίζεις, η περιοχή εδώ είναι κατ' εξοχήν αγροτική.
Ο πρωτογενής τομέας αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της οικονομικής δραστηριότητας του νομού. Σήμερα βέβαια γίνεται προσπάθεια μιας ολιστικής προσέγγισης της ανάπτυξης της περιοχής με τη δημιουργία νέων μορφών καλλιεργειών και τη σύνδεσή τους με το πλούσιο πολιτιστικό, ιστορικό και φυσικό περιβάλλον που διαθέτει ο τόπος.
Αυτό που είναι εξαιρετικά κρίσιμο είναι η αναβάθμιση της ποιότητας των αγροτικών μας προϊόντων έτσι ώστε να υπάρξει προστιθέμενη αξία στο εισόδημα των παραγωγών και να ενισχυθεί σε σημαντικό βαθμό το ΑΕΠ της περιοχής. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε το δυναμικό αυτό με την παράλληλη διαφοροποίηση του τοπικού προϊόντος.
Η καλλιέργεια του ροδάκινου είναι μια πιο τις πιο σημαντικές καλλιέργειες στο νομό. Από το 2014 και μετά, με το ρωσικό εμπάργκο, η διάθεση της παραγωγής αντιμετωπίζει προβλήματα, διότι, όπως γνωρίζεις, η ρωσική αγορά ήταν ο βασικός εμπορικός προορισμός του ελληνικού επιτραπέζιου ροδάκινου. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν υλοποιηθεί αρκετά έκτακτα μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες εξεύρεσης νέων αγορών. Ωστόσο τα μέτρα που ελήφθησαν μόνο παρηγορητικά θα μπορούσα να τα χαρακτηρίσω, ενώ η ρωσική αγορά λόγω του μεγέθους της δεν θεωρώ ότι θα μπορέσει να υποκατασταθεί ολοκληρωτικά.
Το ρωσικό εμπάργκο παρατάθηκε μέχρι τις 31/12/2019. Επομένως και η φετινή χρονιά θα είναι μια δύσκολη χρονιά για τους ροδακινοπαραγωγούς του επιτραπέζιου ροδάκινου. Η διάθεση της παραγωγής θα εξακολουθήσει να αντιμετωπίζει προβλήματα. Μια δυνατότητα διεξόδου είναι η χορήγηση συνδεδεμένων με την παραγωγή άμεσων ενισχύσεων και στο επιτραπέζιο ροδάκινο. Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το προτείνει ως διαρθρωτικό μέτρο του κλάδου. Σήμερα συνδεδεμένες ενισχύσεις παίρνει μόνο το συμπύρινο ροδάκινο που κατευθύνεται στη χυμοποίηση.
Τα προβλήματα στην περιοχή επιδεινώνονται.
Θα αναφερθώ στις έντονες και άκαιρες βροχοπτώσεις των ετών 2017 και 2018 που έπληξαν μεγάλο μέρος της παραγωγής ποσοτικά και ποιοτικά. Οι ζημιές αυτές δεν αναγνωρίστηκαν ως αποζημιώσιμες από τον ΕΛΓΑ.
Ωστόσο, στο σημείο αυτό θα ήθελα να επισημάνω την ευαισθησία που έδειξες και στο πλαίσιο ενός αυστηρά εκτελούμενου προϋπολογισμού αποφασίστηκε και φέτος η χορήγηση ενισχύσεων deminimis στους ροδακινοπαραγωγούς όχι μόνο του επιτραπέζιου αλλά και του συμπύρινου ροδάκινου. Είμαι βέβαιη ότι επειδή οι κακές καιρικές συνθήκες συνεχίζονται ότι αυτό θα γίνει και φέτος αν παραστεί ανάγκη. Καταλαβαίνουμε όμως όλοι ότι με τέτοια μέτρα δεν μπορεί να αναπληρωθεί το χαμένο αγροτικό εισόδημα.
Οι τελευταίες χαλαζοπτώσεις και βροχοπτώσεις του Απριλίου - Μαΐου έπληξαν πάλι όλες τις καλλιέργειες στο σύνολο του νομού. Οι διαδικασίες καταγραφής των ζημιών έχουν ξεκινήσει από τον ΕΛΓΑ και μάλιστα οι μόνιμοι και πιο έμπειροι γεωπόνοι του Καταστήματος έχουν ξεκινήσει το ογκώδες έργο των εκτιμήσεων. Ήδη σήμερα το πρωί με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ τον κ. Φάνη Κουρεμπέ πραγματοποιήσαμε αυτοψίες στις πληγείσες περιοχές. Ωστόσο το ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ είναι να πραγματοποιηθεί όσο το δυνατόν συντομότερα τόσο η εκτίμηση των ζημιών, αλλά και η καταβολή των αποζημιώσεων στους πληγέντες παραγωγούς.
Για τον σκοπό αυτό είναι απαραίτητη η ενίσχυση του Καταστήματος του ΕΛΓΑ Βεροίας με γεωπόνους - εκτιμητές. Ήδη στο Κατάστημα του ΕΛΓΑ Βεροίας για την ενίσχυση του έργου των εκτιμήσεων έχουν καταφθάσει 40 συμβασιούχοι γεωπόνοι και περίπου 12 μόνιμοι γεωπόνοι από άλλα καταστήματα του ΕΛΓΑ (από την Τρίπολη, τη Θεσσαλονίκη κ.λπ.). Δεδομένου όμως ότι οι ζημιές συνεχίζονται (χθες είχαμε έντονες βροχοπτώσεις με χαλαζόπτωση στην Αλμωπία (Όρμα, Πολυκάρπη, Μεγαπλάτανος κ.λπ.) και λαμβάνοντας υπόψη ότι όλη η πρώιμη παραγωγή του κερασιού έχει καταστραφεί (τόσο στις ορεινές και ημιορεινές όσο και στις πεδινές περιοχές) είναι αναγκαία η περαιτέρω ενίσχυση του Καταστήματος του ΕΛΓΑ Βεροίας με πρόσθετο προσωπικό και ως επί τω πλείστον μόνιμο προσωπικό από άλλα καταστήματα που έχει και εμπειρία στο εκτιμητικό έργο.
Τεράστιες εκτάσεις τόσο στις πεδινές περιοχές όσο και στις ορεινές και ημιορεινές με ροδάκινα, νεκταρίνια, βερίκοκα, δαμάσκηνα, μήλα, κεράσια και ακτινίδια έχουν καταστραφεί φέτος εξαιτίας των αντίξοων καιρικών συνθηκών και η ζημιά που είναι πολύ μεγάλη σε πολλές περιπτώσεις φτάνει το 100%.
Στις περιοχές όπου η καταστροφή είναι ολοκληρωτική (και εφέτος είναι πολλές αυτές στην Πέλλα) οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας και πρέπει να δούμε πως θα αντιμετωπίσουμε τα σοβαρά θέματα πρωτίστως για την επιβίωσή τους.
- Δεν φτάνει να γίνονται μόνο εκτιμήσεις και να καταγράφονται οι ζημιές. Πρέπει και οι αποζημιώσεις, που οφείλουν να είναι δίκαιες και αντικειμενικές, να καταβάλλονται έγκαιρα στους αγρότες. Φέτος μάλιστα τις χρειάζονται περισσότερο από κάθε άλλη φορά δεδομένου ότι δεν έχουν άλλο εισόδημα από τις καλλιέργειές τους.
- Θα ήταν πολύ σημαντικό να υπάρξει η δυνατότητα χορήγησης προκαταβολών έναντι των οριστικών αποζημιώσεων που θα λάβουν.
- Θα ήταν πολύ σημαντικό οι παραγωγοί να μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τις τράπεζες επί τη βάσει των πορισμάτων του ΕΛΓΑ που θα λάβουν ώστε να καταφέρουν επιβιώσουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους και να μπορέσουν να καλλιεργήσουν τα αγροτεμάχιά τους μέχρι να εισπράξουν τις αποζημιώσεις.
- Στην παρούσα συγκυρία θα πρέπει να επισπευσθεί η καταβολή του υπολοίπου 30% που οφείλεται από τον ΕΛΓΑ στους παραγωγούς της Πέλλας για τις περυσινές ζημιές. Αυτό θα αποτελούσε μια πραγματική ένεση ρευστότητας.
- Πότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί η υπογραφή και η δημοσίευση της ΚΥΑ για την παράταση του χρόνου καταβολής των εισφορών στον ΕΛΓΑ μέχρι τις 31-7-2019; Υπάρχουν παραγωγοί που πλήρωσαν μετά την 31η-3-2019 και δεν μπορούν να εισπράξουν τις αποζημιώσεις για τις περυσινές ζημίες.
- Θα μπορούσε ενδεχομένως να υπάρξει ένα πρόγραμμα χυμοποίησης για τα ροδάκινα, όπως αυτό που έλαβε χώρα στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων της ΕΕ για το ρωσικό εμπάργκο, όπου θα μπορούσαν να διοχετευτούν και χτυπημένα από χαλάζι ροδάκινα.
- Η συμπερίληψη ατομικών συσκευασιών κονσέρβας ροδάκινου σε φυσικό χυμό ανάμεσα στα προϊόντα που διατίθενται στα σχολεία μέσω των σχολικών σχημάτων.
Επίσης θα ήθελα να επισημάνω ότι ως προς τις ζημίες που δεν εντάσσονται στον κανονισμό του ΕΛΓΑ και συγκεκριμένα μιλώ για την ακαρπία στα δαμάσκηνα, όπως έχουμε ήδη συζητήσει, ότι θα πρέπει και αυτές να αντιμετωπιστούν μέσω ενός προγράμματος deminimis. Πότε θα καταβληθούν οι ενισχύσεις de mimimis για τα αχλάδια ΚΡΥΣΤΑΛΙΑ;
Κύριε Υπουργέ, θα ήθελα επίσης να αναφερθώ στη μεγάλη σημασία που έχει για την περιοχή η ΚΑΠ για την:
- Προσέλκυση νέων ανθρώπων στη γεωργία.
- Αναδιάρθρωση των καλλιεργειών.
- Βελτίωση των αναγκαίων υποδομών διαχείρισης των αγροτικών προϊόντων.
Για τα εργαλεία που προσφέρει, όπως:
- - η συμβολαιακή γεωργία και
- - οι Οργανώσεις των παραγωγών.
Στόχος μας είναι να μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε τα διάφορα εργαλεία που προσφέρει η ΚΑΠ.
Γνωρίζω ότι αυτή την περίοδο το Υπουργείο διαπραγματεύεται την ΚΑΠ για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2020-2027 και από τη μεριά μου θα ήθελα να επισημάνω ότι:
- Αρχικά πρέπει να αποφευχθούν ή να περιοριστούν στο ελάχιστο οι απώλειες στη χρηματοδότησή της. Γνωρίζω ότι από την πλευρά σου γίνονται προσπάθειες να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συμμαχίες με άλλα κράτη μέλη για το σκοπό αυτό.
- Στο εσωτερικό της χώρας πρέπει να υπάρξει η κατάλληλη προετοιμασία όσον αφορά στη διοικητική ετοιμότητα, αλλά και στην έγκαιρη ενημέρωση των αγροτών μας, ώστε να αποφευχθεί η απώλεια πολύτιμων πόρων για την γεωργία.
- Επιπλέον, θα πρέπει να γίνει η επεξεργασία των επιστημονικών δεδομένων ώστε την επόμενη προγραμματική περίοδο η κατανομή των ενισχύσεων στο εσωτερικό της χώρας να είναι όσο πιο δίκαια γίνεται».
Τόσο ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης όσο και ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ συμφώνησαν με την κ. Τζάκρη ότι ο παραγωγικός ιστός της Πέλλας, που έχει πληγεί καίρια, έχει ανάγκη από δίκαιες και αντικειμενικές αποζημιώσεις οι οποίες θα καταβληθούν έγκαιρα.
Ενημέρωσαν ότι ο Κανονισμός του ΕΛΓΑ (που χρονολογείται από το 1987) θα αλλάξει άμεσα, καθώς έχουν ολοκληρωθεί οι αναλογιστικές μελέτες που θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση εντός των επομένων μηνών, ώστε οι παραγωγοί να εκφράσουν τις απόψεις τους. Στο νέο πλαίσιο μάλιστα θα προβλέπεται η δυνατότητα καταβολής προκαταβολών έναντι των οριστικών πορισμάτων.
Τόνισαν ότι ο δημόσιος και υποχρεωτικός χαρακτήρας του ΕΛΓΑ είναι αδιαμφισβήτητος για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεσμεύτηκαν ότι έχει ήδη δρομολογηθεί η διαδικασία για την καταβολή του υπολοίπου 30% των αποζημιώσεων για τις περυσινές ζημιές, η οποία θα γίνει νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, για να αποτελέσει μια "ένεση ρευστότητας".
Ενημέρωσαν ότι η δημοσίευση της ΚΥΑ για την παράταση καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών στον ΕΛΓΑ μέχρι 31-7-2019 θα γίνει εντός των επόμενων ημερών, ώστε να μπορέσουν οι παραγωγοί να πληρωθούν άμεσα για τις περυσινές ζημίες.
Ενημέρωσαν ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εξετάζει την χορήγηση συνδεδεμένων ενισχύσεων σε επιτραπέζια & συμπύρινα ροδάκινα (πέρα από αυτά που προορίζονται στη χυμοποίηση).
Οι ενισχύσεις de mimimis για τα αχλάδια ΚΡΥΣΤΑΛΙΑ θα καταβληθούν στους παραγωγούς μέχρι το τέλος του μήνα.
Ότι αν παραστεί ανάγκη θα καταβληθούν και εφέτος ενισχύσεις de minimis στους ροδακινοπαραγωγούς.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εξετάζει το ενδεχόμενο της καταβολής ενισχύσεων de minimis στα δαμάσκηνα, λόγω της ακαρπίας που παρατηρείται κατά τη φετινή συγκομιστική περίοδο.
Μειώθηκε το κόστος του ρεύματος για τους αγρότες κατά 7%.
Έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για την έκδοση κάρτας εργασίας στους εργάτες γης με τουριστική βίζα (με εργόσημα) και βρίσκονται σε διαβουλεύσεις με τρίτες χώρες για την τελική έγκρισή της.
