Το δύσκολο έργο της ανάκτησης των «κλεμμένων» επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, αναλαμβάνει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), αν και όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς το πιθανότερο αποτέλεσμα είναι να καταλήξουν οι υπαίτιοι απλώς με χρέη προς το Δημόσιο αντίστοιχα των επιδοτήσεων, καθώς το ζεστό χρήμα που ενθυλάκωσαν έχει κατευθυνθεί σε μεγάλο βαθμό σε ακίνητα, θηριώδη τζιπάκια, πισίνες και άλλες παρεμφερείς επενδύσεις.

Η ειδική ομάδα που πρόκειται να συσταθεί άμεσα για να καθαρίσει την «κόπρο του Αυγεία», θα επιχειρήσει σε πρώτη φάση να εντοπίσει όλους εκείνους τους «αγρότες» που πήραν παράνομες επιδοτήσεις, ενώ σε δεύτερο χρόνο η αρχίσει η μακρά προσπάθεια της ανάκτησης των αχρεωστήτως καταβληθέντων. 

Σύμφωνα με το σχέδιο που καταρτίζεται, θα ξεκινήσει κύκλος πολλαπλών και εκτεταμένων διασταυρώσεων στην περίμετρο των οποίων θα βρεθούν όλοι οι αγρότες ανά χρονιά- ως και το 2016- ξεκινώντας από αυτούς που πήραν τα μεγαλύτερα ποσά. Θα γίνει σύγκριση των δηλωμένων στρεμμάτων με τις δηλωμένες ιδιοκτησίες (Ε9) και τα δηλωμένα μισθωτήρια με εύλογη αξία (θα απορριφθούν τα μισθωτήρια μηδενικής αξίας) και για τα ζώα θα γίνει έλεγχος των τιμολογίων αγοραπωλησίας και σύγκριση με το δηλωμένο ζωικό κεφάλαιο για επιδοτήσεις.

Η βεβαίωση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, που θα προκύψουν από τις διασταυρώσεις, θα γίνει βάσει του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.), με πρόβλεψη δέσμευσης λογαριασμών για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου. Οι παράνομες επιδοτήσεις θα αναζητηθούν από τους υπόλογους αγρότες, στους οποίους είναι «χρεωμένες» οι ενισχύσεις και όχι από τους διάφορους μεσάζοντες- όπως στην υπόθεση των βοσκοτόπων- που έκαναν διευκολύνσεις με το αζημίωτο.

Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μια μακρά και επίπονη διαδικασία λόγω του μεγέθους της «διόρθωσης» (415 εκατ. ευρώ), τη χρονοβόρα διαδικασία των διασταυρώσεων και -κυρίως- τις δαιδαλώδεις διαδρομές των παρανομιών με αιχμή τις αλλεπάλληλες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 για να καλύπτονται τα ίχνη. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα 415 εκατ. ευρώ της επίμαχης απόφασης της Κομισιόν αφορούν οριζόντιες διορθώσεις. Συνεπώς οι Κοινοτικοί δεν γνωρίζουν ούτε πόσα ΑΦΜ (αγρότες) έχουν πάρει παράνομες επιδοτήσεις, ούτε ποιοι είναι αυτοί. Αυτό που διαπίστωσαν οι τεχνοκράτες της Κομισιόν είναι τα «κενά» στις διαδικασίες των ενισχύσεων, που αντιστοιχούν συνολικά σε 415 εκ ευρώ επιδοτήσεων, από το 2016 ως και το 2023.

Με ενδιαφέρον αναμένεται και η …τύχη που θα έχει η προσβολή (έφεση) που ετοιμάζει η ελληνική κυβέρνηση επί της απόφασης, χωρίς ωστόσο αυτή η διαδικασία να επηρεάζει ουσιαστικά τις υπόλοιπες ενέργειες

ανάκτησης των παράνομων επιδοτήσεων.

Είναι πάντως σαφές, ότι η Κομισιόν θα παρακρατήσει τα 415 εκατ. ευρώ από τις επιδοτήσεις του 2026. Βάσει Κανονισμού, το ποσό μπορεί να κατανεμηθεί σε 3 δόσεις (2026, 2027, 2028), εφόσον, όμως, συμφωνήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για να μην επιβαρυνθούν δε όλοι οι αγρότες, νόμιμοι και παράνομοι, τα χρήματα (είτε τα 415 εκατ. ευρώ είτε 138 εκατ. ευρώ ανά έτος) θα καλυφθούν κατ’ αρχάς από τον προϋπολογισμό, ο οποίος θα αντισταθμίσει τις απώλειες όταν και όποτε αποδώσει το «μεγάλο κυνήγι» των παράνομων επιδοτήσεων.

Από το μέγα σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν αποκλείεται να επηρεαστεί και ο δημοσιονομικός σχεδιασμός του 2026, και εν προκειμένω, το εύρος των προωθούμενων φοροελαφρύνσεων με έμφαση στην άμεση φορολογία.

Αρμόδιες πηγές τονίζουν ωστόσο ότι το πλάνο των ελαφρύνσεων δεν πρόκειται να κλονιστεί εκτός και αν στην πορεία προκύψουν και άλλοι αστάθμητοι παράγοντες ενδογενείς ή εξωγενείς οι οποίοι αναγκαστικά θα οδηγήσουν σε αναθεώρηση των σχεδίων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα να διατηρηθούν οι φιλόδοξοι στόχοι για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% ως το 2040, αλλά με έναν πιο ρεαλιστικό και «ευέλικτο» τρόπο.

«Σήμερα δείχνουμε ότι τηρούμε σταθερά τη δέσμευσή μας για απαλλαγή της ευρωπαϊκής οικονομίας από τις ανθρακούχες εκπομπές έως το 2050. Ο στόχος είναι σαφής, το ταξίδι είναι ρεαλιστικό και ευέλικτο», δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σημειώνοντας ότι οι ευρωπαίοι πολίτες αισθάνονται όλο και περισσότερο τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και αναμένουν από την Ευρώπη να αναλάβει δράση.

Όπως συνέστησε πριν από ένα χρόνο, η Επιτροπή εξακολουθεί να στοχεύει σε μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% έως το 2040 σε σύγκριση με το 1990, με σκοπό μια ευρωπαϊκή οικονομία απαλλαγμένη από ανθρακούχες εκπομπές ως το 2050. Ωστόσο, η Επιτροπή προτείνει από το 2036 να δοθούν στα κράτη-μέλη «μεγαλύτερες δυνατότητες ευελιξίας σε όλους τους τομείς, ώστε να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων με οικονομικά αποδοτικό και κοινωνικά δίκαιο τρόπο». Αυτές οι ευελιξίες περιλαμβάνουν περιορισμένο ρόλο για υψηλής ποιότητας διεθνή πιστωτικά μόρια και τη χρήση εγχώριων μόνιμων απορροφήσεων στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ). Προτείνεται, επίσης καλύτερη ανταμοιβή των εταιρειών που δεσμεύουν και αποθηκεύουν CO2 και δυνατότητα στα κράτη να αντισταθμίζουν τους τομείς στους οποίους ρυπαίνουν περισσότερο, με εκείνους στους οποίους είναι πιο αποδοτικοί.

Η Επιτροπή σημειώνει ότι η πρότασή της αυτή βασίζεται σε εμπεριστατωμένη εκτίμηση επιπτώσεων και σε συμβουλές της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή και της Ευρωπαϊκής Επιστημονικής Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή, ενώ παράλληλα ακολουθεί τη συνεργασία με τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα ενδιαφερόμενα μέρη, την κοινωνία των πολιτών και τους πολίτες.

Επιπλέον, η Επιτροπή τονίζει τη σημασία της επιτάχυνσης και της ενίσχυσης των κατάλληλων ευνοϊκών συνθηκών για τη στήριξη του στόχου του 90 %. Σε αυτές περιλαμβάνονται μια ανταγωνιστική ευρωπαϊκή βιομηχανία, μια δίκαιη μετάβαση που δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο και ισότιμοι όροι ανταγωνισμού με τους διεθνείς εταίρους.

«Με τον στόχο μας για το 2040, παραμένουμε στην πορεία προς την καθαρή μετάβαση. Γνωρίζουμε γιατί το κάνουμε - για οικονομικούς λόγους, λόγους ασφάλειας και γεωπολιτικούς λόγους. Έχουμε ένα σχέδιο για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να λειτουργήσει - ένα ισχυρό ευνοϊκό περιβάλλον, η συμφωνία για καθαρή βιομηχανία και τρεις αποτελεσματικές δυνατότητες ευελιξίας», ανέφερε ο Επίτροπος για το Κλίμα, Βόπκε Χούκστρα.

Με τον προτεινόμενο στόχο του 90 %, η ΕΕ στέλνει επίσης ένα μήνυμα στην παγκόσμια κοινότητα: θα συνεχίσει την πορεία της όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, θα υλοποιήσει τη συμφωνία του Παρισιού και θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τις χώρες εταίρους για τη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών.

Ενόψει της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP30) στο Μπελέμ (Βραζιλία) τον Νοέμβριο, η Επιτροπή θα συνεργαστεί τώρα με τη Δανική Προεδρία του Συμβουλίου για την οριστικοποίηση της ανακοίνωσης σχετικά με την εθνικά καθορισμένη συνεισφορά της ΕΕ.

Η πρόταση της Επιτροπής για τον καθορισμό κλιματικού στόχου για το 2040 θα υποβληθεί στο Συμβούλιο της ΕΕ, προς συζήτηση και έγκριση στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας. Το δύσκολο κομμάτι της διαπραγμάτευσης με τα κράτη-μέλη αναμένεται να ξεκινήσει στο άτυπο Συμβούλιο Περιβάλλοντος της ΕΕ στα μέσα Ιουλίου, πριν από μια πιθανή ψηφοφορία περί τα μέσα Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια το κείμενο θα υποβληθεί προς συζήτηση και ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

ΑΠΕ-ΜΠΕ