Ενημέρωση από το One Stop Liaison Office της Περιφέρειας Κ.Μακεδονίας για τον κλάδο των Δομικών Υλικών-Αειφορία και Καινοτομία

Δομικά Υλικά: Με βλέμμα στην Αειφορία και την Καινοτομία: Ενημέρωση από το OneStopLiaisonOffice της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας

          Για τις σύγχρονες τάσεις και προκλήσεις στον κλάδο των Δομικών Υλικών, που εκτείνονται πέρα από τις κατασκευές και επηρεάζουν άμεσα την ποιότητα ζωής και το περιβάλλον, ενημερώνει το One Stop Liaison Office του Μηχανισμού Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

          Η  Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει αναγνωρίσει τον κρίσιμο ρόλο του κλάδου των Δομικών Υλικών στην οικονομία, το περιβάλλον και την ανάπτυξη εντάσσοντάς τον στους Τομείς Προτεραιότητας της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης (RIS3).

          Απέναντι στις κυρίαρχες παγκόσμιες τάσεις και τις μεγαλύτερες προκλήσεις, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονία και ειδικότερα η Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης αναδεικνύεται σε παράδειγμα επιτυχημένης προσαρμογής καθώς υιοθετεί τις σύγχρονες απαιτήσεις και καταλαμβάνει ηγετική θέση σε επενδύσεις στον κλάδο των “Υλικών- Κατασκευών”. Τα στοιχεία από τον Μηχανισμό Υποστήριξης Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας ΠΚΜ - One Stop Liaison Office για τη Δράση «Μετάβαση στην Καινοτομική και Εξωστρεφή Επιχειρηματικότητα» του Προγράμματος “Κεντρική Μακεδονία 2021-2027” είναι εντυπωσιακά: ο κλάδος των "Υλικών – Κατασκευών" στη Θεσσαλονίκη αναδεικνύεται πρωταθλητής κατέχοντας το 74% των συνολικών υποβολών προτάσεων της ΠΚΜ στον κλάδο, καταγράφοντας  αξιοσημείωτο ποσοστό επιτυχίας, με το 68,5% αυτών να εγκρίνονται. Το  γεγονός αυτό υπογραμμίζει τη μεγάλη δυναμική και την υψηλή ποιότητα των προτάσεων που υποβάλλονται από τις επιχειρήσεις της περιοχής.

          Με ένα ευρύ φάσμα βιομηχανιών, ο τομέας των Δομικών Υλικών περιλαμβάνει από τους παραγωγούς χημικών, μετάλλων και προϊόντων ξύλου, έως τους κατασκευαστές υλικών όπως τσιμέντο, τούβλα, γυαλί και χαλίκι, αποτελώντας θεμελιώδη πυλώνα της παγκόσμιας οικονομίας. Στην ευρωπαϊκή αγορά δομικών υλικών, την τρέχουσα περίοδο, παρατηρείται μια ξεκάθαρη ανοδική τάση που τροφοδοτείται από την έντονη αστικοποίηση και την αυξανόμενη πίεση σε ενοίκια και τιμές προϊόντων και υπηρεσιών της αλυσίδας αξίας. Το 2024, η αγορά αυτή αποτιμήθηκε σε 0,16 τρισεκατομμύρια USD, ενώ αναμένεται να φτάσει τα 0,23 τρισεκατομμύρια USD έως το 2033, με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 3,64%.  Στην Ελλάδα αντίστοιχα, ο κατασκευαστικός κλάδος αποτελεί κινητήρια δύναμη, με αύξηση παραγωγής 2,3% για το 2025, που υποστηρίζεται από επενδύσεις σε μεταφορές, υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και αύξηση κατά 14,8% το 2024 στις άδειες οικοδομής. Η ανοδική αυτή πορεία προβλέπεται να συνεχιστεί, με μέση ετήσια ανάπτυξη 3,4% από το 2026 έως το 2029.

          Το τσιμέντο κυριαρχεί στην ευρωπαϊκή αγορά δομικών υλικών το 2024, με μερίδιο 30,7% λόγω της ευελιξίας, του προσιτού οικονομικού κόστους και των καινοτομιών σε προϊόντα χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Η αυξανόμενη ζήτηση για αδρανή υλικά (όπως άμμος, χαλίκι, ασβεστόλιθος), με αναμενόμενο CAGR 5,8% έως το 2033, ωθείται από τη ζήτηση για βιώσιμες πρακτικές και την κυκλική οικονομία. Παράλληλα, οι βιομηχανικές εφαρμογές σημειώνουν την ισχυρότερη ανάπτυξη (CAGR 6,3%), ενώ οι οδηγίες της ΕΕ για ενεργειακά αποδοτικά σπίτια ενισχύουν τη ζήτηση για μονωτικά και οικολογικά υλικά.

          Οι σύγχρονες τάσεις διαμορφώνουν το παρόν της αγοράς και το βλέμμα στρέφεται ήδη στις καινοτομίες που θα καθορίσουν το μέλλον του κλάδου. Η διαρκής εξέλιξη του κλάδου των Δομικών Υλικών αναδεικνύεται στην Ετήσια Αναφορά των Τάσεων του Μηχανισμού Υποστήριξης Καινοτομίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία βασίζεται στα στοιχεία της πλατφόρμας horizonscanning.io.

          Οι κυρίαρχες τάσεις επικεντρώνονται στην ανάπτυξη καινοτόμων υλικών και την υιοθέτηση προηγμένων τεχνολογιών για υλικά με πρωτοφανείς ιδιότητες, όπως σκυρόδεμα που αποθηκεύει ενέργεια, που φιλτράρει το νερό της βροχής κατά των πλημμυρών ή που λιώνει τον πάγο. Η βιωσιμότητα και η κυκλική οικονομία αποτελούν επιτακτική ανάγκη και αναδεικνύουν νέα υλικά όπως σκυρόδεμα από καφέ, άσφαλτος από υποπροϊόντα ελαιόλαδου και τούβλα από ανακυκλωμένα τσιγάρα. Επιπλέον, η τρισδιάστατη εκτύπωση μεταμορφώνει τις κατασκευές, επιτρέποντας την ταχεία δημιουργία κτιρίων και ανθεκτικών δομών, ενώ η βιοκλιματική αρχιτεκτονική προωθεί την ενεργειακή απόδοση με έξυπνα υλικά που ρυθμίζουν τη θερμοκρασία, αλλά και φυσικά μονωτικά, όπως φύκια και εφημερίδες, οδηγώντας σε πιο βιώσιμα κτίρια που αλληλεπιδρούν αρμονικά με το περιβάλλον.

          Ωστόσο, η αγορά αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, λόγω παγκόσμιων γεγονότων και γεωπολιτικών εντάσεων, ωθούν τις εταιρείες σε συνεχείς επενδύσεις. Επιπλέον, οι οικονομίες καλούνται να καλύψουν ελλείψεις εργατικού δυναμικού και κενά δεξιοτήτων, να προσαρμοστούν στις σύγχρονες τάσεις, να υιοθετήσουν πρακτικές πράσινης μετάβασης και να καινοτομήσουν.