Οι ιδιότητες του εδάφους και η σύστασή του παίζουν καθοριστικό ρόλο για το είδος των ζιζανίων που θα φυτρώσουν σε μια περιοχή. Ενώ για τους περισσότερους, τα ζιζάνια δεν είναι τίποτα άλλο από μια ενόχληση για την καλλιέργειά τους, μερικά από τα πιο κοινά ζιζάνια του κήπου είναι επωφελή βότανα με ευεργετικές ιδιότητες.

Τα Κοινά Ζιζάνια που μπορούν να Χρησιμοποιηθούν σαν Ευεργετικά Βότανα

Πάρα πολλά ζιζάνια έχουν χρησιμοποιηθεί για τις φαρμακευτικές και αρωματικές τους ιδιότητες και άλλα είναι βρώσιμα και προσθέτονται στην μαγειρική. Τα πιο γνωστά από αυτά είναι:

Χρυσόβεργα (Solidago virgaurea)

Το βότανο αυτό είναι ένα αυτοφυές «ζιζάνίο» που φύεται σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές της Ελλάδας. Η προέλευσή του είναι από τη Β. Αμερική και την Δυτική Ασία. Το φυτό αυτό χρησιμοποιήθηκε από αρχαίους πολιτισμούς για τη θεραπεία αναπνευστικών προβλημάτων. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε για την επούλωση πληγών, για το διαβήτη και τη φυματίωση. Τα φύλλα της χρυσόβεργας αποξηραίνονται και μπορεί κάποιος να φτιάξει με αυτά τσάι (αφέψημα) για τη θεραπεία του άγχους και της κατάθλιψης.

Πικραλίδα (Taraxacum officinale)

Οι πικραλίδες (ή αλλιώς ταραξάκο ή αγριοράδικο) είναι άλλο ένα ζιζάνιο που χρησιμοποιείται ως ευεργετικό και βρώσιμο βότανο. Μπορείτε επίσης να το αναγνωρίσετε από τις κίτρινες κεφαλές των ανθέων και από τους σπόρους που φέρουν χνουδωτό λευκό αλεξίπτωτο και διασπείρονται από τον άνεμο. Ενώ για τους περισσότερους οι πικραλίδες είναι ενοχλητικά ζιζάνια, στην ουσία είναι μια πλούσια πηγή βιταμινών Α, βιταμινών του συμπλέγματος Β, C και D, καθώς και ανόργανων στοιχείων όπως ο σίδηρος, το κάλιο και το ψευδάργυρο. Το βρώσιμο βότανο έχει χρησιμοποιηθεί για την τόνωση της πέψης, τη θεραπεία κονδυλωμάτων και την ανακούφιση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με το κοινό κρυολόγημα.

Διαβάστε: Ταραξάκο: Ένα υποτιμημένο Ελληνικό Ίαμα με 12 ισχυρές δράσεις

Πεντάνευρο (Plantago major)

Είναι πολύ γνωστό ζιζάνιο και το χαρακτηριστικό του είναι οι πέντε νευρώσεις των φύλλων από που παίρνει και το όνομά του. Αυτό το επιβλαβές ζιζάνιο μπορεί να φυτρώσει γρήγορα στο γκαζόν και να το χαλάσει. Λέγεται ότι έχει στυπτικές ιδιότητες και αντιμετωπίζει τη φλεγμονή του δέρματος. Ως αποτέλεσμα αυτών, έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ήσσονος σημασίας ερεθισμών του δέρματος, όπως τσιμπήματα, δαγκώματα, εγκαύματα και κοψίματα.

Διαβάστε: Πεντάνευρο – Η Γιαγιά το Αποκαλούσε «Το Φύλλο που Γιατρεύει»

Άγριο σκόρδο (Allium ursinum)

Άλλο ένα ζιζάνιο που μπορεί να φυτρώσει ανεξέλεγκτα σε ορεινές περιοχές και σε δασικό περιβάλλον. Ο πολτοποιημένος χυμός των φύλλων του μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως απωθητικό σκόρου, αλλά και ολόκληρο το φυτό έχει εντομοαπωθητική δράση.

Χαμοκέρασο (Fragaria vesca)

Το χαμοκέρασο ή αλλιώς άγρια φράουλα μπορεί να έχει ταχεία εξάπλωση στις περιοχές που εγκαθίσταται. Ωστόσο, είναι βρώσιμο και έχει πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η χρήση του ως αντιπηκτικό, αντισηπτικό, και αντιπυρετικό Τα φρέσκα φύλλα μπορούν επίσης να πολτοποιηθούν και να απαλειφθούν στο δέρμα ως θεραπεία για εγκαύματα, τριχοφυτίες, και τσιμπήματα εντόμων.

Στελλάρια (Stellaria media)

Η στελλάρια είναι πιθανώς ένα από τα πιο κοινά ζιζάνια σε όλο τον κόσμο. Εξαπλώνεται και καλύπτει γρήγορα όλο το έδαφος, αν δεν ελεγχθεί στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής της. Απ’ την άλλη όμως, είναι πραγματικά πολύ νόστιμη σε σαλάτες και σούπες ή όταν χρησιμοποιείται ως γαρνιτούρα στα πιάτα. Αυτό το ζιζάνιο είναι επίσης μια καλή πηγή βιταμινών Α, Β και C, ασβεστίου και καλίου.

Αθανασία (Tanacetum parthenium)

Η αθανασία λέγεται αλλιώς και τανατσέτο ή βαλσαμόχορτο και είναι πολυετές ζιζάνιο της οικογένειας των συνθέτων στην οποία ανήκουν οι μαργαρίτες. Στην χώρα μας το συναντάμε σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Ολόκληρο το φυτό βρίσκει χρήση στην φαρμακευτική και μερικές από τις ιδιότητές του είναι η ανακούφιση των ημικρανιών και της αρθρίτιδας.

Αγριαψιθιά (Achillea millefolium)

Αλλιώς λέγεται αχίλλεια ή τσουκνίδα διαβόλου. Δύσκολα μπορεί να ελεγχθεί όταν εγκατασταθεί σε μια περιοχή. Τα αρωματικά και πτεροειδή φύλλα του προσθέτουν μια πιπεράτη γεύση στις σαλάτες. Το έλαιο αυτού του φυτού, επίσης λέγεται ότι είναι ένα αποτελεσματικό εντομοαπωθητικό, ενώ τα φύλλα του όταν πολτοποιούνται μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να σταματήσουν την αιμορραγία των πληγών.

Διαβάστε: Αυτό το Βότανο Σταματά την Αιμορραγία

Βερμπάσκο (Verbascum sp.)

Το βερμπάσκο ή αλλιώς φλόμος είναι άλλο ένα φυτό που βρίσκουμε στον κήπο και το θεωρούμε ζιζάνιο. Παρ ‘όλα αυτά, έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό ενάντια σε ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος, του βήχα, του πονόλαιμου, των αιμορροΐδων και της διάρροιας.

Αντράκλα (Portulaca oleracea)

Η αντράκλα αλλιώς λέγεται γλυστρίδα ή ανδράχλη και είναι ένα πολύ συνηθισμένο ζιζάνιο των αγρών με σαρκώδη βλαστό και μικρά λογχοειδή φύλλα. Είναι ιδιαίτερα θρεπτικό και χρησιμοποιείται στις σαλάτες. Επίσης, δρα ως καθαρτικό του αίματος και ως διουρητικό.

Διαβάστε: Γλιστρίδα-αντράκλα, ένα θεραπευτικό φυτό με ιστορία άνω των 2.000 ετών

Αυτά και άλλα πολλά ζιζάνια που φυτρώνουν στον κήπο είναι βρώσιμα ή παρουσιάζουν θεραπευτικές ιδιότητες. Υπάρχουν ακόμα περισσότερα που δίνουν όμορφα λουλούδια όταν ανθίζουν. Έτσι, πριν απομακρύνετε τα ζιζάνια του κήπου, δώστε τους μια καλή ευκαιρία κάπου αλλού που μπορεί να σας φανούν χρήσιμα. Μπορείτε να ξαφνιάσετε τον εαυτό σας αν αποφασίσετε κάποια στιγμή να αφήσετε χώρο στον κήπο σας για να αναπτυχθούν μερικά επιθυμητά “ζιζάνια”.

*Οι πληροφορίες που περιέχονται στο http://share24.gr δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια διατροφή ρωτήστε τον προσωπικό ιατρό σας.

Πηγή:share24.gr

• Τι πατατόσπορο επιλέγουμε και πώς τον φυτεύουμε;
 
Η πατάτα για την ανοιξιάτικη καλλιέργεια φυτεύεται στα τέλη του χειμώνα και συγκομίζεται στις αρχές του καλοκαιριού, ενώ για την φθινοπωρινή καλλιέργεια φυτεύεται στα τέλη καλοκαιριού και συγκομίζεται μέχρι τις αρχές του χειμώνα. Προτιμούμε τον μικρού μεγέθους πατατόσπορο για να μην χρειαστεί να τον τεμαχίσουμε και τον προμηθευόμαστε τουλάχιστον 15 μέρες πριν την σπορά για να προλάβει να βγάλει φύτρα 1-1,5 εκατοστό μέχρι να τον φυτέψουμε. Φυτεύουμε τον πατατόσπορο σε βάθος 15-20 εκατοστών, με αποστάσεις φύτευσης 70-80 εκατοστά μεταξύ των γραμμών και 30-35 εκατοστά μεταξύ των φυτών. Πριν τη φύτευση πατάτας στο χωράφι, απομακρύνουμε τα υπολείμματα παλαιάς φυτείας πατάτας ή άλλης καλλιέργειας που έχει προηγηθεί.

• Ποιες είναι οι ανάγκες σε λίπασμα κατά την καλλιέργεια της πατάτας;
 
Κατά την φύτευση στο χωράφι, ενσωματώνουμε κομπόστ, κοπριάκαι βιολογικό λίπασμα πλούσιο σε κάλιο. Η καλλιέργεια της πατάτας είναι πολύ απαιτητική και απορροφά μεγάλες ποσότητες καλίου από το έδαφος. Συμπληρωματική λίπανση γίνεται κατά την περίοδο του σωριάσματος της πατάτας με βιολογικό λίπασμα, υψηλής περιεκτικότητας σε άζωτο.

• Ποιες είναι οι ανάγκες σε πότισμα κατά την καλλιέργεια της πατάτας;
 
Η πατάτα είναι καλλιέργεια απαιτητική σε νερό, καθώς όταν υπάρχει έλλειψη υγρασίας η παραγωγή είναι πολύ μικρότερη. Οι ανάγκες της πατάτας σε πότισμα εξαρτώνται από το στάδιο ανάπτυξης της πατάτας, καθώς και από τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής, Μεγαλύτερες ανάγκες σε πότισμα έχει η πατάτα κατά την περίοδο που μεγαλώνουν οι κόνδυλοι, δηλαδή μετά το σώριασμα ενώ μικρότερες ανάγκες είναι την περίοδο του φυτρώματος, καθώς και στα τελικά στάδια της συγκομιδής της πατάτας.

• Ποιες είναι οι βασικές ασθένειες και εχθροί της πατάτας;
 
Ο περονόσπορος είναι η σημαντικότερη μυκητολογική ασθένεια που προσβάλλει τα φυτά της πατάτας και ευνοείται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας. Τα συμπτώματα του περονόσπορου της πατάτας ξεκινούν από τα κατώτερα φύλλα του φυτού, όπου διακρίνονται κιτρινωπές κηλίδες ακανόνιστου σχήματος. Για την αντιμετώπιση του περονόσπορου ψεκάζουμε με χαλκούχο διάλυμα κάθε δεκαπέντε μέρες ή σκονίζουμε το φύλλωμα της πατάτας με θειοχαλκίνη. Ο πιο σημαντικός εντομολογικός εχθρός της πατάτας είναι ο δορυφόρος, ένα έντομο με πορτοκαλί ραβδώσεις που μοιάζει με πασχαλίτσα και τρώει τα φύλλα της πατάτας. Η αντιμετώπιση του δορυφόρου γίνεται με ψεκασμό με οικολογικό σκεύασμα φυσικής πυρεθρίνης.

• Πότε συγκομίζουμε τις πατάτες και πώς τις αποθηκεύουμε;
 
Σχετικά με τη συγκομιδή και αποθήκευση της πατάτας, θα πρέπει να βγάλουμε την πατάτα από το χωράφι 3-4 μήνες μετά από τη φύτευση. Διατηρούμε τις πατάτες σε σωρούς στο χωράφι, 2–3 μέρες για να στεγνώσουν, και τις σκεπάζουμε με λινάτσες για την αποφυγή ηλιεγκαυμάτων. Επιλέγουμε σκοτεινές, χωρίς υγρασία, αποθήκες με θερμοκρασία 6–10 °C και διατηρούμε τις πατάτες σε πλαστικά ή ξύλινα τελάρα. Σκονίζουμε κάθε 20–30 μέρες με βιολογικό σκεύασμα βάκιλου Θουριγγίας για να αντιμετωπίσουμε το έντομο φθοριμαία που σκουληκιάζει τις πατάτες.

• Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια πατάτας
 
Όταν συγκομίσουμε πατάτες και έχουν πράσινο χρώμα, αυτό σημαίνει ότι κατά την καλλιέργεια βγήκαν έξω από το χώμα και ήρθαν σε έκθεση στις ακτίνες του ήλιου. Σε αυτήν την περίπτωση, οι πατάτες περιέχουν υψηλή συγκέντρωση σε σολανίνη, που είναι τοξική ουσία, και γι’ αυτό είναι ακατάλληλες για φάγωμα.

 
Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.

Πηγή: mistikakipou.gr