Η κυβέρνηση καλείται να βρει τη λεπτή ισορροπία προκειμένου να μην στείλει λάθος μήνυμα στις αγορές ότι δεν προσπαθεί να συγκρατήσει το έλλειμμα της χώρας, αλλά ταυτόχρονα και ότι κάνει τις απαιτούμενες παρεμβάσεις προκειμένου να στηρίξει επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Αντιφατικά τα στοιχεία
Οι αποφάσεις δεν είναι καθόλου εύκολες καθώς τα στοιχεία είναι εντελώς αντιφατικά. Από τη μια οι εκτιμήσεις για το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας προκαλούν αισιοδοξία και ταυτόχρονα δημοσιονομικά περιθώρια για τις απαιτούμενες παρεμβάσεις και από την άλλη τα στοιχεία για την πορεία των εσόδων κατά τον πρώτο μήνα του έτους δεν αφήνουν ιδιαίτερα αισιόδοξα μηνύματα. Σε αυτό το δύσκολο πλαίσιο η κυβέρνηση εξετάζει διάφορα σενάρια προκειμένου να βρει τη λύση στον μπερδεμένο γρίφο.
Το σενάριο ενός έκτακτου επιδόματος προς τα ευάλωτα νοικοκυριά παραμένει στο τραπέζι, προκειμένου να προστατευθούν από τις ανατιμήσεις των τροφίμων και την ενεργειακή ακρίβεια. Η διαμόρφωση του επιδόματος είναι ακόμα στο στάδιο της εξέτασης, ωστόσο θεωρείται βέβαιο ότι θα δοθεί με βάση εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Άγνωστο είναι και το ύψος του, αφού θα κριθεί ανάλογα με το δημοσιονομικό χώρο που θα εξασφαλιστεί. Στη βάση αυτή μετριέται το κόστος με διάφορα εναλλακτικά σχέδια για τα ευάλωτα νοικοκυριά που θα ωφεληθούν, τα οποία προβλέπουν 250.000 πολίτες που παίρνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, περίπου 450.000 χαμηλοσυνταξιούχους, αλλά και 700.000 που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό. Το πιο πιθανό σενάριο είναι για επίδομα 100 ευρώ.
Στο μέτωπο της έκρηξης του κόστους ενέργειας να μεν η κυβέρνηση διαμηνύει ότι θα συνεχίσει να στηρίζει τα νοικοκυριά όσο χρειαστεί, ωστόσο τα κονδύλια δεν είναι απεριόριστα. Ως εκ τούτου, το οικονομικό επιτελείο βρίσκεται σε διαδικασία εξεύρεσης πόρων, στην περίπτωση που η ενεργειακή κρίση παραταθεί για αρκετούς μήνες και το κονδύλι από τις δημοπρασίες ρύπων δεν επαρκεί. Σε μια τέτοια περίπτωση από υπουργείο Οικονομικών αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο ένα μέρος της επιδοματικής πολιτικής να καλυφθεί απευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Σε μια τέτοια περίπτωση υπολογίζεται ότι θα απαιτηθεί ένα ποσό άνω των 2 δις ευρώ που δεν είναι εφικτό να καλυφθεί μόνο από τις δημοπρασίες ρύπων και ως εκ τούτου θα χρειαστεί και ισχυρή τονωτική ένεση από τον προϋπολογισμό.
Επιστρεπτέα προκαταβολή
Στο τραπέζι παραμένει και η σκέψη να «κουρευτεί» ακόμα περισσότερο η επιστρεπτέα προκαταβολή. Στα σενάρια που εξετάζονται υπάρχει και το ενδεχόμενο το «κούρεμα» να φτάσει ακόμα και το 100% για τις επιχειρήσεις της εστίασης. Σημειώνεται ότι από τα 8,3 δισ. ευρώ των κρατικών δανείων που χορηγήθηκαν στις επιχειρήσεις η κυβέρνηση έχει χαρίσει τα 5,3 δισ. ευρώ. Από τα 3 δισ. ευρώ που ανέρχεται το βεβαιωθέν ποσό της επιστρεπτέας εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν 2,3 δισ. ευρώ.
ΠΗΓΗ
