Ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Σταύρος Αραχωβίτης και η αναπληρώτρια τομεάρχης Ολυμπία Τελιγιορίδου, με ερώτηση που κατέθεσαν σήμερα 14 Οκτωβρίου προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αναδεικνύουν το θέμα του κόστους και της αποτελεσματικότητας της φετινής δακοκτονίας στη χώρα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
“Κατά τη διάρκεια της φετινής περιόδου δακοπροστασίας από παραγωγούς αλλά και στον σχεδιασμό του από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για το φετινό πρόγραμμα δακοκτονίας στη Χώρα μας, δεν συμπεριελήφθη φυτοπροστατευτικό προϊόν που να περιέχει σαν δραστική ουσία το Dimethoate.
Είναι γνωστό ότι η έγκριση της δραστικής ουσίας Dimethoate δεν ανανεώθηκε με τον Εκτελεστικό Κανονισμός 1090/2019 της 26ης Ιουνίου 2019, δίδονταν όμως στα κράτη μέλη περίοδος χάριτος σύμφωνα με το άρθρο 46 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 έως και στις 17 Ιουλίου 2020 για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε άλλες καλλιέργειες πλην κερασιών (όπως η ελιά).
Ταυτόχρονα δε, τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων για την συγκεκριμένη δραστική ουσία παρέμειναν (Καν. 703/2020) τόσο για τις βρώσιμες ελιές όσο και για τις ελαιοποιήσιμες σε 3 mg/kg όσο δηλαδή είχαν καθοριστεί το 2017 και υψηλότερα από τα καθορισμένα (2 mg/kg) με προηγούμενους Κανονισμούς (σημειωτέον, με κράτος εισηγήτρια τη χώρα μας). Η διατήρηση των υψηλών ανωτάτων ορίων υπολειμμάτων επιβεβαιώνει -και το 2020- ότι η χρήση του dimethoate στην ελιά υπό τους όρους και προϋποθέσεις των εγκρίσεων που αξιολογήθηκαν είναι ασφαλής για τον καταναλωτή.
Επιπλέον, ο Κανονισμός 1107/2009 (Άρθρο 53) δίδει την δυνατότητα στα κράτη μέλη να χορηγήσουν κατ’ εξαίρεση αδειοδότηση για επείγουσες καταστάσεις φυτοπροστασίας σε μη εγκεκριμένες πλέον δραστικές ουσίες με προϋποθέσεις μεταξύ των οποίων, πρώτη και κύρια είναι η ασφάλεια του καταναλωτή.
Η εφαρμογή του παραπάνω Άρθρου του Κανονισμού έχει εξειδικευτεί στη χώρα μας με την Απόφαση 5171/7038716-5-2018 όπως τροποποιημένη ισχύει. Σύμφωνα με το Άρθρο 3 της εν λόγω απόφασης, στο σημείο 8, αναγνωρίζεται η ανάγκη αντιμετώπισης επιβλαβών οργανισμών φυτών ή φυτικών αντικειμένων με διαπιστωμένη αύξηση αυτών πέραν από τη δυνατότητα διαχείρισής τους, βάσει καταγραφών και επίσημων επισκοπήσεων, μετά από εισήγηση του αρμόδιου τμήματος της Δ/νσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής.
Από τον Ιούλιο του 2020, άλλα κράτη μέλη, όπως η Ιταλία και η Πορτογαλία, έκαναν χρήση του Άρθρου 53 του Κανονισμού 1107/2009 για την αντιμετώπιση επείγουσας κατάστασης φυτοπροστασίας στην ελιά και ήδη από τις αρχές Ιουλίου 2020 και για 120 ημέρες αδειοδότησαν αρκετά φυτοπροστατευτικά προϊόντα με δραστική ουσία το Dimethoate για χρήση στην ελιά και καταπολέμηση του δάκου της ελιάς (Bactrocera oleae).
Στην χώρα μας όμως, κανένα φυτοπροστατευτικό προϊόν που περιέχει σαν δραστική ουσία το Dimethoate δεν έχει αδειοδοτηθεί κάνοντας χρήση των δυνατοτήτων του Κανονισμού 1107/2009 και της Απόφασης 5171/7038716-5-2018 για την καταπολέμηση του δάκου της ελιάς φέτος.
Επειδή η έλλειψη μας παλιάς εγνωσμένης αποτελεσματικότητας δραστικής ουσίας όπως στο Dimethoate στη χώρα μας τη φετινή χρονιά θέτει επ’ αμφιβόλω την αποτελεσματικότητα της δακοκτονίας και την παραγωγή ελιών και ελαιολάδου υψηλής ποιότητας και ποσότητας,
Επειδή η έλλειψη αυτή θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, με τη χρήση του κατάλληλου διαθέσιμου θεσμικού πλαισίου, όπως έπραξαν έγκαιρα άλλα κράτη μέλη,
Επειδή η στέρηση όλων των δυνατών μέσων φυτοπροστασίας θέτει την ελαιοπαραγωγή της χώρας μας σε δυσμενή θέση έναντι του ανταγωνισμού μεταξύ των άλλων ελαιοπαραγωγών Κρατών Μελών αλλά και έναντι των Τρίτων Χωρών που μπορούν να κάνουν χρήση των υψηλών Ανωτάτων Ορίων Υπολειμμάτων κατά τις εισαγωγές στην ΕΕ.
Επειδή οι ελαιοπαραγωγοί της χώρας μας στερούνται ένα ακόμη αποτελεσματικό, διαθέσιμο σε χαμηλή τιμή, εργαλείο φυτοπροστασίας που μάλιστα είναι αποδεκτό για χρήση πολύ κοντά στη συγκομιδή,
Επειδή, ιδιαίτερα φέτος, οι ελαιοπαραγωγοί έχοντας δεχτεί απανωτά πλήγματα από πολλούς άλλους παράγοντες αδυνατούν να διαθέσουν το προϊόν σε ικανοποιητικές τιμές με αποτέλεσμα η βιωσιμότητά τους να πλήττεται πανταχόθεν ακόμη και ως προς το κόστος φυτοπροστασίας
Ερωτάται ο κ. υπουργός:
1. Για ποιους λόγους δεν έγινε χρήση του ισχύοντος ευρωπαϊκού πλαισίου όπως έγινε σε άλλα κράτη μέλη που έχουν πλέον διαθέσιμο και το Dimethoate στη φετινή καταπολέμηση του δάκου της ελιάς (Bactrocera oleae);
2. Για ποιους λόγους και με ποια δεδομένα το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δεν μερίμνησε -έστω και καθυστερημένα- ήτοι μετά την κοινοποίηση των αδειοδοτήσεων σε άλλα κράτη μέλη, να προχωρήσει σε αδειοδότηση κάνοντας χρήση της Απόφασης 5171/7038716-5-2018 όπως τροποποιημένη ισχύει;
3. Ποια είναι η εμπορική τιμή των άλλων φυτοπροστατευτικών προϊόντων που είναι φέτος σε χρήση για τον εν λόγω εχθρό στην καλλιέργεια της ελιάς, ποιά είναι η σύγκριση με την περσινή τιμή διάθεσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων που να περιείχαν σαν δραστική ουσία το Dimethoate και εντέλει υπάρχει επιβάρυνση και ποιας τάξης για την εφαρμογή της δακοκτονίας φέτος;
4. Υπήρξαν αποθέματα Dimethoate από τις προμήθειες για το Πρόγραμμα Δακοκτονίας τα οποία δεν χρησιμοποιήθηκαν φέτος επειδή δεν υπήρξε σχετική αδειοδότηση και αν ναι ποιας τάξης;
5. Τίθεται ή όχι σε δυσμενή θέση η ελαιοπαραγωγή της χώρας μας τη φετινή χρονιά σε σχέση με το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που απέκτησαν άλλα κράτη μέλη αδειοδοτώντας το Dimethoate στη φετινή καταπολέμηση του δάκου της ελιάς (Bactrocera oleae) αλλά και διαθέτουν τρίτες χώρες;”
