Η Δ/νση Αγροτικής Αναπτυξης Π.Ε. Ηρακλείου ενημερώνει ότι σε εφαρμογή των διατάξεων της με αρ. 1031/105581/19-4-2021 Υπουργικής Απόφασης (ΥΑ) (ΦΕΚ 1631Β, ΑΔΑ: ΩΖΑΗ4653ΠΓ-4ΓΩ) και με στόχο την αποκατάσταση ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στην αμπελοοινική αγορά, ξεκίνησε η υποβολή των αιτήσεων για το Πρόγραμμα Πρώιμης Συγκομιδής με το συνολικό ύψος διαθέσιμων κονδυλίων να καθορίζεται σε 369.000 ευρώ για το σύνολο της χώρας.

Επισημαίνεται ότι ως πρώιμη συγκομιδή σταφυλιών νοείται η ολική καταστροφή ή απομάκρυνση των σταφυλιών που δεν έχουν ωριμάσει, με επακόλουθο εκμηδενισμό της απόδοσης της σχετικής έκτασης. Η εγκατάλειψη εμπορεύσιμων σταφυλιών στο πρέμνο μετά το πέρας του κανονικού κύκλου παραγωγής (μη συγκομιδή) δεν θεωρείται πρώιμη συγκομιδή.

https://agrology.eu

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν τη σχετική αίτηση (Υπ. 1) στην Υπηρεσία μας έως 29 Απριλίου 2021 συνοδευόμενη από τα αντίστοιχα δικαιολογητικά, όπως αυτά προβλέπονται από τα άρθρα 8 και 12 της σχετικής ΥΑ, ήτοι

α) Αντίγραφο αμπελουργικού μητρώου (επικαιροποιημένο)

β) Αντίγραφο της Αίτησης Ενιαίας Ενίσχυσης του έτους 2020, στην οποία είναι καταγεγραμμένα τα εν δυνάμει επιλέξιμα αμπελοτεμάχια προς οικονομική στήριξη (να συμπεριλαμβάνονται τα σκαριφήματα και η συγκεντρωτική ΕΛΓΑ).

γ) Φωτοτυπία των δύο όψεων της αστυνομικής ταυτότητας.

δ) Αντίγραφο του εκκαθαριστικού της εφορίας ή της φορολογικής δήλωσης, ή άλλου φορολογικού εγγράφου όπου θα αναγράφεται ο Α.Φ.Μ του δικαιούχου – παραγωγού.

ε) Φωτοτυπία της 1ης σελίδας του βιβλιαρίου τραπέζης, με τον αριθμό τραπεζικού λογαριασμού ταμιευτηρίου (ΙΒΑΝ).

στ) Αντίγραφο των δηλώσεων συγκομιδής ή και δηλώσεων παραγωγής σύμφωνες με την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, για τις αμπελουργικές περιόδους 2019 και 2020.

Στην περίπτωση που ο αιτών κατέχει αμπελοτεμάχια σε διαφορετικές Περιφερειακές Ενότητες της χώρας, τότε προβαίνει σε ξεχωριστές αιτήσεις ανά Π.Ε. και η βαθμολογία του θα προκύψει από το σύνολο των αιτήσεων του κατόπιν επεξεργασίας των επιμέρους στοιχείων αυτών από τη Διεύθυνση Αξιοποίησης & Τεχνολογίας Τροφίμων.

Σύμφωνα με το άρθρο 6 της ΥΑ επιλέξιμες δράσεις για την συμμετοχή στο πρόγραμμα θεωρούνται μόνο η χειρωνακτική ή η μηχανική απομάκρυνση των σταφυλιών που δεν έχουν ακόμη ωριμάσει, στο σύνολο της εκμετάλλευσης ή σε τμήμα αυτής υπό την προϋπόθεση ότι η πρώιμη συγκομιδή πραγματοποιείται σε ολόκληρα αγροτεμάχια και ότι καμία ποσότητα της συγκομιδής δεν έχει παραμείνει στον αμπελώνα μετά τις 7 Ιουλίου 2021 (άρθρο 16§1β), έτσι ώστε η παραγωγή του εν λόγω αμπελοτεμαχίου να είναι μηδενική.

Όπως ορίζεται στο άρθρο 7, μη επιλέξιμες δράσεις θεωρούνται:

1. Η ολική καταστροφή ή η απομάκρυνση των σταφυλιών που δεν έχουν ακόμη ωριμάσει, με τη χρήση ζιζανιοκτόνων, ή και άλλων χημικών ουσιών δεν είναι επιλέξιμη δράση,
2. Σύμφωνα με το άρθρο 20§1 του Καν. (Ε.Ε) 2016/1149 σε περίπτωση πλήρους ή μερικής ζημίας των καλλιεργειών λόγω θεομηνίας, κατά την έννοια του άρθρου 2§9 του Καν.(ΕΕ)702/2014, ή δυσμενούς κλιματικού φαινομένου που μπορεί να εξομοιωθεί με θεομηνία, κατά την έννοια του άρθρου 2§16 του Καν.(ΕΕ)702/2014 πριν την ημερομηνία της πρώιμης συγκομιδής, δεν χορηγείται στήριξη για πρώιμη συγκομιδή.
3. Σύμφωνα με το άρθρο 20§2 του Καν. (Ε.Ε) 2016/1149 σε περίπτωση πλήρους ή ολικής ζημίας μεταξύ της καταβολής της στήριξης πρώιμης συγκομιδής και της περιόδου συγκομιδής, δεν χορηγείται οικονομική αποζημίωση ασφάλισης της συγκομιδής για την απώλεια εισοδήματος για την ήδη επιδοτούμενη έκταση επιδοτούμενη έκταση.

Όπως περιγράφονται στο άρθρο 8§1, το πρόγραμμα εφαρμόζεται μόνο σε αμπελοτεμάχια τα οποία πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:

α) είναι φυτεμένα με τις οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου που εμπεριέχονται στον Πίνακα 1 του άρθρου 9

β) είναι καταχωρισμένα στο Αμπελουργικό Μητρώο

γ) έχουν υποβληθεί από τους παραγωγούς γι’ αυτά αλλά και για το σύνολο της αμπελουργικής τους εκμετάλλευσης, δηλώσεις συγκομιδής ή και δηλώσεις παραγωγής σύμφωνα με την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, για τις δύο τουλάχιστον αμπελουργικές περιόδους που προηγούνται της περιόδου αίτησης στο πρόγραμμα (δλδ 2019 & 2020)

δ) έχει υποβληθεί γι’ αυτά Αίτηση Ενιαίας Ενίσχυσης για το τρέχον ημερολογιακό έτος

ε) έχουν τηρηθεί οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τις εθνικές και κοινοτικές διατάξεις για το σύνολο της αμπελουργικής εκμετάλλευσης

στ) το μέγεθος της φυτεμένης τους έκτασης είναι ίσο ή μεγαλύτερο του ενός (1) στρέμματος, όπου φυτεμένη έκταση αμπελώνα εννοείται η έκταση βάσει του άρθρου 44 του Καν. (Ε.Ε) 1150/2016

ζ) έχουν φυτευθεί πριν από το έτος 2018

Σύμφωνα με το άρθρο 9 της ΥΑ η στήριξη που χορηγείται καλύπτει σε ποσοστό 60 % το σύνολο του άμεσου κόστους της καταστροφής ή της απομάκρυνσης των σταφυλιών και της απώλειας εισοδήματος που προκύπτει από την εν λόγω καταστροφή ή απομάκρυνση και το ποσό αυτής υπολογίζεται με βάση την έκταση και την φυτεμένη ποικιλία.

Πίνακας 1 (άρθρο 9) Ποικιλίες που συμμετέχουν στο μέτρο και ποσά ενίσχυσης (Ευρώ/στρ)

Τα κριτήρια επιλεξιμότητας, όπως περιγράφονται στο άρθρο 10 της ΥΑ, είναι

α) η υποβολή της αίτησης έχει γίνει εντός των προβλεπόμενων χρονικών ορίων

β) η αίτηση συνοδεύεται από όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά

γ) το/τα αμπελοτεμάχια πληρεί/ούν όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ένταξη στο εν λόγω πρόγραμμα σύμφωνα με το άρθρο 8 της ΥΑ.

δ) ο μέσος όρος παραγωγής σύμφωνα με τις δηλώσεις συγκομιδής των δύο (2) τελευταίων ετών θα πρέπει να είναι μεγαλύτερος ή ίσος των 200 κιλών ανά στρέμμα για την ηπειρωτική Ελλάδα, εκτός των περιπτώσεων ζημιών καλυπτόμενων από τον Ελληνικό Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛ.Γ.Α.).

ε) αμπελοτεμάχιο που συμμετείχε στο μέτρο της «πρώιμης συγκομιδής» της περιόδου 2019-2020 δύναται να συμμετάσχει στο ίδιο μέτρο για την περίοδο 2020-2021.

Η κατανομή των κονδυλίων γίνεται με βάση την κατάταξη των εγκεκριμένων αιτήσεων κατά φθίνουσα σειρά βάσει βαθμολογίας σε σύνολο χώρας ανά παραγωγό (ΑΦΜ παραγωγού) και επιλέγονται να συμμετέχουν στο πρόγραμμα οι αιτήσεις με τις υψηλότερες βαθμολογίες μέχρι εξαντλήσεως του διαθέσιμου προϋπολογισμού. Στην περίπτωση που το ύψος της οικονομικής ενίσχυσης του συνόλου των εγκεκριμένων αιτήσεων ξεπερνά τα διαθέσιμα κονδύλια του προγράμματος, τότε για την κατανομή των κονδυλίων εφαρμόζονται αντικειμενικά και μη μεροληπτικά κριτήρια προτεραιότητας, όπως αυτά αναφέρονται στο άρθρο 11 της ΥΑ. Επίσης, εφόσον τα διαθέσιμα κονδύλια εξαντληθούν για μια θέση της κατάταξης στην οποία πολλές αιτήσεις έχουν ισοβαθμήσει, χορηγείται προτεραιότητα σε παραγωγούς με βάση το ποσοστό της εκμετάλλευσης του αιτούντα που εντάσσεται στο πρόγραμμα κατά φθίνουσα σειρά. Για οποιοδήποτε αμπελοτεμάχιο το οποίο είναι φυτεμένο με δύο ή περισσότερες ποικιλίες, το ύψος της ενίσχυσης υπολογίζεται με βάση την ποικιλία με το χαμηλότερο ποσό ενίσχυσης, ανεξαρτήτως έκτασης που καταλαμβάνει και ισχύει για όλη την έκταση του επιλέξιμου αμπελοτεμαχίου.

Σύμφωνα με το άρθρο 23της ΥΑ, οι προϋποθέσεις χορήγησης της ενίσχυσης καθώς και οι υποχρεώσεις των δικαιούχων κατά την υλοποίηση του μέτρου είναι:

α) Να υλοποιήσουν το μέτρο σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην απόφαση ένταξης

β) Να μην προβούν σε μεταβολή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος ή σε άλλη τροποποίηση των στοιχείων των ενταγμένων στο πρόγραμμα αμπελοτεμαχίων τους, καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος, και μέχρι την ημερομηνία ολοκλήρωσης της πληρωμής, εκτός των περιπτώσεων ανωτέρας βίας.

γ) Να μη συγκομίσουν σταφυλική παραγωγή από το/τα εγκεκριμένα αμπελοτεμάχια.

δ) Να υποβάλλουν για τα αμπελοτεμάχια που συμμετείχαν στην εφαρμογή του εν λόγω μέτρου Δήλωση Συγκομιδής με μηδενική παραγωγή και αιτιολογία την ένταξη στην Πρώιμη Συγκομιδή.

Να σημειωθεί ότι τυχόν αίτημα παραγωγού για μεταβολή/τροποποίηση στα στοιχεία της αμπελουργικής του εκμετάλλευσης στο Αμπελουργικό Μητρώο και ειδικότερα μεταβίβαση τεμαχίων, διόρθωση/ενημέρωση στοιχείων αμπελοτεμαχίων, που πρόκειται να ενταχθούν στο πρόγραμμα, θα πρέπει να προηγηθεί της αίτησης του παραγωγού για ένταξη σ’ αυτό. Προκειμένου να είναι δυνατή η πληρωμή από το εν λόγω πρόγραμμα δεν επιτρέπεται η τροποποίηση στο αμπελουργικό μητρώο των στοιχείων που αφορούν στα εγκεκριμένα στο εν λόγω πρόγραμμα αμπελοτεμάχια, μέχρι την ημερομηνία πληρωμής του προγράμματος  από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.. Με την υποβολή της αίτησης στήριξης, ο εν δυνάμει δικαιούχος αποδέχεται ότι τα στοιχεία του θα δημοσιοποιηθούν σύμφωνα με το άρθρο 111 του Κανονισμού (EE) αριθ. 1306/2013 και ενδέχεται να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας από τις αρχές ελέγχου και διερεύνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή της Χώρας. Σε κάθε περίπτωση τηρούνται οι κείμενες διατάξεις περί προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Δεν επιτρέπεται η τροποποίηση των στοιχείων των τεμαχίων αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων που τεμάχιά τους καταγράφονται στις αιτήσεις για το μέτρο (μεταβίβαση/ διαγραφή/ αλλαγή επιλογών πεδίων, κ.λ.π.) ως την ημερομηνία λήξης των ελέγχων και την ολοκλήρωση του πίνακα οριστικοποίησης ένταξης σ αυτό, για όλα τα τεμάχια εκτός αυτών που καταγράφονται στην αίτηση του παραγωγού και που ενδέχεται να τροποποιηθούν με την εισαγωγή και ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων προενταξιακού ελέγχου. Κάθε άλλη μεταβολή που τροποποιεί την αίτηση του παραγωγού για το μέτρο, δεν μπορεί να γίνει δεκτή μετά τη λήξη της ημερομηνίας υποβολής της και η αίτηση απορρίπτεται.

Η πρώιμη έναρξη της ανθοφορίας που φέτος εμφανίστηκε σε ορισμένους ελαιώνες στην Κρήτη, από τα τέλη Φεβρουαρίου, δεν φαίνεται να γενικεύτηκε. Έτσι, την περίοδο αυτή μέσα στις ίδιες περιοχές η άνθηση παρουσιάζει σημαντική ανομοιομορφία στην εξέλιξη της.   Σε δέντρα που δεν είχαν πέρυσι παραγωγή συνήθως η άνθηση είναι προχωρημένη και πλούσια, ενώ σε δέντρα με πλούσια περσινή παραγωγή η πολύ όψιμη συγκομιδή, η άνθηση μόλις αρχίζει η δεν άρχισε ακόμα.

     Σημαντικοί παράγοντες της διαφοροποίησης φαίνεται να είναι όπως έχει ήδη αναφερθεί (ΕΛΑΙΟΝΕΑ 23.03.21, www.sedik.gr) το ύψος της περσινής παράγωγης άλλα και οι κλιματικές συνθήκες θερμοκρασιών και βροχοπτώσεων που προηγήθηκαν.

   Ωστόσο, καίτοι η περίοδος αυτή, δεν είναι η καλύτερη για εκτιμήσεις, η γενική εικόνα της φετινής ανθοφορίας στην Κρήτη, δεν επιτρέπει  αισιοδοξία για πλούσια παραγωγή.

   Από την άλλη πλευρά οι υψηλές θερμοκρασίες άνω 33 ^oC σε συνδυασμό με τους ισχυρούς ξηρούς νοτιάδες που παρατηρηθήκαν την περασμένη εβδομάδα σε διαφορές περιοχές, δεν ήταν οπωσδήποτε ευνοϊκές για την ανθοφορία και δεν είναι γνωστό αν ήδη προξένησαν και ζημιές σε κάποιες περιοχές.

   Έτσι, πολλά θα εξαρτηθούν από τις καιρικές συνθήκες του υπόλοιπου της άνοιξης. Ευνοϊκές θα είναι αν υπάρξουν κάποιες βροχοπτώσεις, ενώ άκρως επικίνδυνες θα είναι υψηλές θερμοκρασίες (καύσωνες) που κατά καιρούς εμφανίζονται τον Μάιο και οι ζημιές των όποιων στην άνθηση και καρπόδεση,   ακατανόητο γιατί, δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ.

         Ετοιμότητα για αρδεύσεις και δακοκτονία

   Με βάση όλες αυτές τις συνθήκες οι παραγωγοί θα πρέπει να είναι έτοιμοι, αν δεν υπάρξουν βροχές, όσοι μπορούν να αρδεύσουν τις ελιές. Μια άρδευση αυξάνει και την αντοχή των δέντρων και της ανθοφορίας στους καύσωνες. Όμως αυτό προϋποθέτει και ετοιμότητα και στα αρδευτικά συγκροτήματα.

  Παράλληλα, ο ήπιος και ζεστός καιρός και οι ασυγκόμιστες ελιές αποτελούν συνθήκες ευνοϊκές για δυναμική εμφάνιση του Δάκου, ενώ η πρώιμη άνθηση, οπού υπήρξε, θα προσφέρει πολύ νωρίτερα καρπούς ετοίμους για δακοπροσβολές.

   Επομένως η εφαρμογή των πρώτων ψεκασμών, εκτιμάται ότι φέτος μπορεί να χρειαστεί νωρίτερα από άλλες χρονιές και άρα φάρμακα, μέσα και προσωπικοί πρέπει να είναι διαθέσιμα στις υπηρεσίες από τα μέσα Μαΐου.

Άρθρο του Νίκου Μιχελάκη