Το εντεινόμενο πρόβλημα της Παράνομης, Λαθραίας και Άναρχης (ΠΛΑ) αλιείας από τουρκικά αλιευτικά εντός ελληνικών χωρικών υδάτων στο Αιγαίο έθεσε στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ στο Λουξεμβούργο ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Σπήλιος Λιβανός.

Ο κ. Λιβανός τόνισε ότι η τουρκική ΠΛΑ Αλιεία, σε ευρωπαϊκά ύδατα, εξελίσσεται σε «πηγή αυξανόμενης ανησυχίας» και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις βασικές μας αξίες και ιδιαίτερα τις σχέσεις καλής γειτονίας και τον σεβασμό της κυριαρχίας των Κρατών Μελών της ΕΕ, ενώ  υπονομεύει τη βιωσιμότητα των ιχθυοαποθεμάτων, συνιστώντας αθέμιτο ανταγωνισμό προς τους ευρωπαίους αλιείς.

Ο ΥΠΑΑΤ ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται για διμερές ζήτημα, αλλά για ζήτημα εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Ζήτησε ακόμη να ενταθούν οι ενέργειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς την τουρκική πλευρά για την αντιμετώπιση του προβλήματος, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κανονισμού για την αποτροπή της ΠΛΑ αλιείας. Τόνισε δε ότι, όταν η ΕΕ δρα σε πνεύμα αλληλεγγύης και ενότητας, τότε επιτυγχάνονται τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα και ζήτησε την στήριξη όλων των κρατών μελών.

Την ελληνική θέση στήριξε η μεγάλη πλειοψηφία των κρατών μελών, που εξέφρασαν την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποσαφήνισε ότι έχει θέσει επανειλημμένως το θέμα «ΠΛΑ αλιείας σε ευρωπαϊκά χωρικά ύδατα» προς την τουρκική πλευρά και δεσμεύθηκε να εντείνει τις προσπάθειές της για την αντιμετώπιση του ζητήματος.

Μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης ο Υπουργός δήλωσε:

«Έθεσα σήμερα στο συμβούλιο Υπουργών το μεγάλο ζήτημα της Τουρκικής παραβατικότητας στο Αιγαίο, της παραβατικότητας με τα τουρκικά αλιευτικά σκάφη στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Ζήτησα την άμεση εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων και βεβαίως την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου. Με χαρά μεγάλη διαπίστωσα ότι η μεγάλη πλειοψηφία των εταίρων μας στηρίζει το ελληνικό αίτημα, αντιλαμβάνεται την ανάγκη για αλληλεγγύη σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και διαπιστώνει ότι τα ελληνικά χωρικά ύδατα αποτελούν και τα ευρωπαϊκά χωρικά ύδατα. Θα συνεχίσουμε ακριβώς σε αυτήν την κατεύθυνση σε συνεργασία με τους εταίρους  μας, με τον Ευρωπαίο Επίτροπο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρις ότου η Τουρκία να σταματήσει να καταπατά το δίκαιο και να αλιεύει παράνομα στα χωρικά ύδατα της Ελλάδος και της Ευρώπης στο Αιγαίο».

Με ιδιαίτερα υψηλό ρυθμό συνεχίστηκε η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών αγαθών και τον Αύγουστο του 2021 με αποτέλεσμα η συνολική τους αύξηση στο α’ οκτάμηνο 2021 να διαμορφωθεί σε €5.114,6 εκατ., δηλαδή περίπου €2,0 δις περισσότερα από τη συνολική μείωση του 2020 (€3.161,6 εκατ.). Ο ρυθμός ενίσχυσης των εξαγωγών διαμορφώθηκε σε 25,8% στο διάστημα Ιανουάριος-Αύγουστος, το οποίο αποτελεί μία σαφή ένδειξη ότι οι εξαγωγές θα ξεπεράσουν τα €35 δις το 2021.

Πιο αναλυτικά και σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα 08.10.2021 η Ελληνική Στατιστική Αρχή και επεξεργάστηκε το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του ΣΕΒΕ, οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά €718,5 εκατ., δηλαδή 34,6% τον Αύγουστο του 2021 συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 2020 με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν σε €2.794,9 εκατ., όπως παρουσιάζεται στον πίνακα 1. Αντίστοιχη πορεία κατέγραψαν και οι εισαγωγές, οι οποίες ανήλθαν σε €4.994,2 εκατ. φέτος έναντι €3.610,9 εκατ. πέρυσι με την αύξησή τους να ανέρχεται σε €1.383,3 εκατ., δηλαδή 38,3%, ενώ το εμπορικό έλλειμμα διαμορφώθηκε σε €2.199,3 εκατ. φέτος έναντι €1.534,5 εκατ. πέρυσι με τη διεύρυνσή του να ανέρχεται σε €664,8 εκατ., δηλαδή 43,3%.

Πίνακας 1. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, Αύγουστος 2020/2021

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση

Αν από τις συνολικές εμπορευματικές μας συναλλαγές για το μήνα Αύγουστο 2021 εξαιρέσουμε τα πετρελαιοειδή, οι μεταβολές δε διαφοροποιούνται σημαντικά καθώς οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά €357,4 εκατ., δηλαδή 23,4% και διαμορφώθηκαν σε €1.886,6 εκατ., ενώ αύξηση –και συγκεκριμένα κατά €759,8 εκατ., δηλαδή 27,1%- κατέγραψαν και οι εισαγωγές με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν σε €3.566,9 εκατ. φέτος έναντι €2.807,1 εκατ. πέρυσι. Το εμπορικό ισοζύγιο άνευ πετρελαιοειδών παρέμεινε ελλειμματικό κατά €1.680,3 εκατ., αυξημένο κατά €402,4 εκατ., δηλαδή 31,5% συγκριτικά με τον Αύγουστο του 2020.

Πίνακας 2. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, χωρίς πετρελαιοειδή, Αύγουστος 2020/2021

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση

Σε €5.114,6 εκατ. (δηλαδή 25,8%) ανήλθε η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών στο διάστημα Ιανουάριος-Αύγουστος 2021, με αποτέλεσμα από €19.813,8 εκατ. στο οκτάμηνο του 2020 να διαμορφωθούν σε €24.928,4 εκατ. στο φετινό οκτάμηνο. Σημαντικά ανοδική ήταν και η πορεία των εισαγωγών καθώς από €31.949,7 εκατ. στο α’ οκτάμηνο του 2020, διαμορφώθηκαν σε €39.543,2 εκατ. στο α’ οκτάμηνο του 2021, με την αύξησή τους να διαμορφώνεται σε €7.593,5 εκατ., δηλαδή 23,8%. Το εμπορικό ισοζύγιο κατέγραψε έλλειμμα €14.614,8 εκατ., αυξημένο κατά €2.478,9 εκατ., δηλαδή 20,4% συγκριτικά με το α’ οκτάμηνο του 2020. Αναλύοντας τις εμπορευματικές μας συναλλαγές χωρίς πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές ήταν αυξημένες κατά  €2.883,7 εκατ. (δηλαδή 18,7%) ανερχόμενες σε €18.312,3 εκατ., ενώ κατά €4.650,0 εκατ. (δηλαδή 18,2%) αυξήθηκαν οι εισαγωγές και διαμορφώθηκαν σε €30.166,9 εκατ. έναντι €25.516,9 εκατ. πέρυσι.

Πίνακας 3. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, Ιανουάριος-Αύγουστος 2020/2021

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση

Σε ό,τι αφορά στους επιμέρους κλάδους των ελληνικών εξαγωγών και με δεδομένη την επιδείνωση που κατέγραψαν αρκετοί από αυτούς το 2020 λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, οι φετινές τους επιδόσεις είναι σημαντικά βελτιωμένες. Πιο συγκεκριμένα, αύξηση εξαγωγών σημείωσαν τα βιομηχανικά (€726,3 εκατ., δηλαδή 22,8%), τα τρόφιμα (€344,7 εκατ., δηλαδή 9,9%), τα χημικά (€550,3 εκατ., δηλαδή 17,4%),τα μηχανήματα-οχήματα (€409,7 εκατ., δηλαδή 20,0%), τα διάφορα βιομηχανικά προϊόντα (€269,4 εκατ., δηλαδή 17,5%), οι πρώτες ύλες (€346,3 εκατ., δηλαδή 46,6%), τα ποτά και καπνά (€90,2 εκατ., δηλαδή 17,0%), τα λίπη και έλαια (€124,2 εκατ., δηλαδή 33,9%) και τα μη ταξινομημένα προϊόντα (€15,6 εκατ., δηλαδή 5,2%).

Πίνακας 4. Εξαγωγές ανά κλάδο, Ιανουάριος-Αύγουστος 2020/2021

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση

*Οι διαφορές στο σύνολο προκύπτουν από τον τρόπο υπολογισμού των εξαγωγών ανά κλάδο

Πίνακας 5. Εξαγωγές ανά κλάδο, Αύγουστος 2020/2021

 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση

*Οι διαφορές στο σύνολο προκύπτουν από τον τρόπο υπολογισμού των εξαγωγών ανά κλάδο

Γράφημα 1. Μεταβολή κυριότερων κλάδων, χωρίς πετρελαιοειδή, Ιανουάριος-Αύγουστος 2020/2021

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ

Σε επίπεδο προορισμών, τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27) απορρόφησαν το 54,5% των ελληνικών εξαγωγών και το 66,5% των εξαγωγών εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών. Αντίστοιχα, οι Τρίτες Χώρες απορρόφησαν το 45,5% των εξαγωγών και το 33,5% των εξαγωγών άνευ πετρελαιοειδών.

Επανεμφάνιση της γρίπης -και μάλιστα σε μεγάλη κλίμακα- μπορεί να συμβεί τον φετινό χειμώνα, στο μέτρο που αίρονται ευρέως τα μέτρα προφύλαξης κατά του κορονοϊού, όπως η χρήση μάσκας και η τήρηση των αποστάσεων. Αυτός είναι ο φόβος Αμερικανών επιστημόνων, οι οποίοι δεν αποκλείουν ότι και τα επόμενα χρόνια θα υπάρξουν εποχικά ξεσπάσματα της γρίπης, ακριβώς επειδή στη διάρκεια της πανδημίας η γρίπη σχεδόν εξαφανίστηκε.

Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας Mailman του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Λοιμωξιολογίας «Journal of Infectious Diseases», ανέπτυξαν ένα μοντέλο που θεωρεί αρκετά πιθανό ένα μαζικό ξέσπασμα γρίπης λόγω της χαλάρωσης των μέτρων προφύλαξης κατά του κορονοϊού σε δημόσιους χώρους.

Γι' αυτό, όπως τόνισε ο επικεφαλής ερευνητής, επίκουρος καθηγητής Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας Σεν Πέι, «εφέτος είναι πιο σημαντικό από ποτέ να κάνει κανείς το αντιγριπικό εμβόλιο. Μολονότι είναι σωστό να εστιάζει κάποιος στην προστασία του από την Covid-19, δεν πρέπει να ξεχνά τη γρίπη, που μπορεί επίσης να αποβεί μοιραία».

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, όσο περισσότερο χρόνο υπήρχαν σε μία χώρα ή περιοχή περιοριστικά μέτρα κατά του κορονοϊού, πριν αρθούν πιο πρόσφατα χάρη στους εμβολιασμούς, τόσο μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων θα είναι εφέτος, αλλά και τα επόμενα χρόνια, ευάλωτος στη γρίπη. Επιπροσθέτως, η παγκόσμια καταστολή της δραστηριότητας των ιών της γρίπης, κάτι που αποτέλεσε θετική «παρενέργεια» της προφύλαξης από τον κορονοϊό, καθιστά πιο δύσκολο να γίνει πρόβλεψη ποια στελέχη της γρίπης θα κυκλοφορήσουν περισσότερο, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται η ανάπτυξη αποτελεσματικών αντιγριπικών εμβολίων. Είναι μάλιστα πιθανό να «σηκώσουν κεφάλι» πολλαπλά στελέχη της γρίπης ταυτόχρονα, συμβάλλοντας σε ένα χειρότερο ξέσπασμα.

Η επιδημιολόγος Άμπερ Γουίν του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (CDC) των ΗΠΑ ανέφερε πως υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτήν τη στιγμή κυκλοφορούν στον κόσμο στελέχη της γρίπης H3N2, H1N1 και Β. Ένα κύμα λοιμώξεων γρίπης Β τον χειμώνα 2019-2020 συνέβαλε στο να υπάρξει αριθμός ρεκόρ θανάτων παιδιών εκείνη την περίοδο. »Γι' αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εμβολιαστείτε κατά της γρίπης εφέτος», επεσήμανε.

Αρκετοί επιστήμονες ομολογούν, πάντως, ότι δεν ξέρουν τι πρέπει να περιμένουν φέτος σχετικά με τη γρίπη. «Αν οποιοσδήποτε σας πει ότι ξέρει, στην πραγματικότητα δεν ξέρει», δήλωσε στο περιοδικό «Nature» ο Τζον Πέιτζετ του Ολλανδικού Ινστιτούτου Ερευνών Υγείας στην Ουτρέχτη.

Οι περισσότεροι ειδικοί εκτιμούν ότι η γρίπη τελικά θα ανακάμψει -πιθανώς με ένταση- στο βόρειο ημισφαίριο (όπου βρίσκεται και η Ελλάδα) εφέτος τον χειμώνα. «Μόλις χαλαρώσουμε τις καλές πρακτικές υγιεινής μας, η γρίπη είναι πιθανό να "χτυπήσει" σκληρά», σύμφωνα με τον κλινικό επιδημιολόγο Ρόμπερτ Γουέαρ του αυστραλιανού Πανεπιστημίου Γκρίφιθ.

Η εποχική γρίπη -συνήθως- σκοτώνει 290.000 έως 650.000 ανθρώπους κάθε χρόνο, παγκοσμίως. Όμως, στη διάρκεια της διετίας 2020-21 έχει- πρακτικά- σχεδόν εξαφανιστεί από τη Γη. Χαρακτηριστικά, μία μεγάλη χώρα, όπως οι ΗΠΑ, κατέγραψε μόλις 646 θανάτους από γρίπη πέρυσι και εφέτος, όταν ο μέσος ετήσιος αριθμός θανάτων από γρίπη είναι δεκάδες χιλιάδες. Η γρίπη συνεχίζει -πάντως- να κυκλοφορεί σε χαμηλά επίπεδα στις τροπικές περιοχές.

Εκτός από τη γρίπη, τα μέτρα κατά του κορονοϊού έχουν «καταπιέσει» και άλλες βακτηριακές λοιμώξεις, όπως αυτές που προκαλούν πνευμονία και μηνιγγίτιδα. Από την άλλη πλευρά, οι ρινοϊοί του κοινού κρυολογήματος έχουν συνεχίσει καθ' όλο το διάστημα της πανδημίας να εξαπλώνονται, καθώς φαίνεται πως δεν είναι τόσο ευάλωτοι στα μέτρα προφύλαξης κατά της Covid-19 και, επιπλέον, επειδή δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερο ανταγωνισμό από άλλους αναπνευστικούς ιούς. Ακόμη, οι άλλοι -λιγότερο επικίνδυνοι από τον SARS-CoV-2- κορονοϊοί, οι οποίοι επίσης ευθύνονται για τα κρυολογήματα, έχουν αρχίσει να αυξάνονται σταδιακά προς τα πανδημικά επίπεδά τους.

ΑΠΕ-ΜΠΕ