Μετά από τα δύο αναπάντητα αιτήματά μας (17.02.2021 και 01.12.21) για σχετική ενημέρωση των μελών της Επιτροπής Παραγωγής & Εμπορίου από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου εδέησε να ανταποκριθεί και να προσέλθει στην Επιτροπή, δυστυχώς με μεγάλη χρονοκαθυστέρηση.

Τη στιγμή που θα έπρεπε να μιλάμε ήδη για άλλα σοβαρά ζητήματα, όπως η ακρίβεια που απειλεί τη συνέχιση της παραγωγής, οι ανατιμήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, τις ζωοτροφές, τα αγροεφόδια που αποτελούν φλέγουσα προτεραιότητα για τον αγροτικό κόσμο, η Κυβέρνηση της ΝΔ ξεκινά τώρα, στο παρά πέντε, τον “διάλογο” για το ΕΣΣ ή τουλάχιστον έτσι όπως εκείνη εννοεί τον διάλογο, με αοριστολογίες, καθυστερήσεις και γενικές γραμμές.

Στο διάστημα από τον Ιούνιο του 2018 που ξεκίνησε η συζήτηση και για όσο βρισκόταν στην διακυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ, χτίστηκαν συμμαχίες και επεξεργάστηκαν τα βασικά κείμενα. “Επιμείναμε και δικαιωθήκαμε για την ευελιξία των Εθνικών Στρατηγικών Σχεδίων που σήμερα δίνουν στις χώρες τη δυνατότητα να κανονίζουν και να προσαρμόζουν την εθνική τους στρατηγική πάνω στην πραγματικότητα της χώρας” υπογράμμισε στην τοποθέτησή του ο Τομέαρχης Αγροτ. Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ Στ. Αραχωβίτης.

Και εξήγησε ότι η Πράσινη Ενίσχυση δεν θα χορηγείται όπως σήμερα, αλλά θα πηγαίνει μέσω των οικολογικών σχημάτων. Επομένως δεν είναι αυτονόητη και δεν θα καταβάλλεται όπως μέχρι σήμερα και μέχρι την επόμενη χρονιά, απευθείας στους λογαριασμούς. Τα οικολογικά σχήματα απαιτούν δράσεις για να πιστωθούν στους λογαριασμούς των παραγωγών. Επίσης, στη Βασική Ενίσχυση έχουμε λιγότερα χρήματα, από σχεδόν 1 δισ. ευρώ που είναι σήμερα ανά έτος, κατεβαίνουμε στα 878 εκατ. ευρώ ανά έτος. Επομένως, αφαιρώντας την Πράσινη και ένα μέρος της Βασικής, μένουν σε άμεσες ενισχύσεις σχεδόν τα μισά χρήματα. Άμεση συνέπεια των περικοπών αυτών είναι ότι κινδυνεύει η βιωσιμότητα των πιο ευάλωτων γεωργικών εκμεταλλεύσεων, που έχουν μεγάλο βαθμό εξάρτησης από τις άμεσες ενισχύσεις.

“Θέλουμε να κρατήσουμε στη ζωή τις πιο ευάλωτες εκμεταλλεύσεις, δηλαδή την ελαιοκομία, τις πιο μικρές -ποιμενικού τύπου- αιγοπροβατοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και τις πιο ορεινές μειονεκτικές και τις νησιωτικές ταυτόχρονα;” Η απάντηση μας είναι ξεκάθαρα ναι!” υπογράμμισε ο Τομέαρχης Αγροτ. Ανάπτυξης.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ οι στόχοι είναι:

• Πρώτος στόχος, πρέπει να είναι η διατήρηση της απασχόλησης και στο χωράφι και στη μεταποίηση.
• Δεύτερος στόχος, πρέπει να είναι η συγκράτηση του πληθυσμού πρωτίστως στην ύπαιθρο και δευτερευόντως και παράλληλα η ανανέωση του ηλικιακής σύνθεσης.
• Τρίτος στόχος, πρέπει να είναι η συνεργατικότητα για να επιτευχθούν τα προηγούμενα, αν θέλουμε να επιβιώσουν οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις.
• Τέταρτος στόχος, πρέπει να είναι η αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της ποιότητας και της διαφοροποίησης, τα ΠΟΠ και τα ΠΓΕ προϊόντα. Να αυξήσουμε την προστιθέμενη αξία των προϊόντων και,
• Τώρα που είναι και επίκαιρο περισσότερο από ποτέ, τη μείωση του κόστους παραγωγής και την θωράκιση απέναντι στην κλιματική αλλαγή.

Ο βουλευτής προχώρησε στη συνέχεια σε κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων, οι οποίες έχουν συζητηθεί με τους πραγματικούς παραγωγούς σε όλη την Ελλάδα με απευθείας και ειλικρινή διάλογο, στις έδρες των συνεταιρισμών, των τοπικών δήμων και τα καφενεία:

• Πυλώνας Ι: Στόχευση σε όσους πλήττονται περισσότερο. Ιδιαίτερη μέριμνα για ένταξη στα καθεστώτα του Πυλώνα Ι για τις Μικρές Εκμεταλλεύσεις σε ορεινές, μειονεκτικές και νησιωτικές, την ελαιοκομία και την ποιμενική αιγοπροβατοτροφία.
• Ένταξη, μέσω της αναδιανεμητικής και οικολογικών σχημάτων, των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων.
• Τα εθελοντικά περιβαλλοντικά του Πυλώνα ΙΙ να είναι διακριτά από τα οικοσχήματα του Πυλώνα Ι και να δρουν συμπληρωματικά, ώστε να έχουμε το μέγιστο δυνατό περιβαλλοντικό αποτέλεσμα.
• Σύστημα ΑΚΙΣ, δημόσια προσβάσιμο για όλους με πρόβλεψη για καθολική χρήση
• Αναπτυξιακά μέτρα Πυλώνα ΙΙ με γενναία χρηματοδότηση και σαφή στόχευση για χρηματοδότηση σε:
• μεταποίηση (η πρόταση της κυβέρνησης προβλέπει μόνο 560 εκατ. ευρώ)
• έργα υποδομής ( η πρόταση της κυβέρνησης προβλέπει μόνο 405 εκατ.ευρώ, όταν επι ΣΥΡΙΖΑ μόνο το πρόγραμμα με τα 31 αρδευτικά έργα έτασε τα 448 εκατ. ευρώ)
• θωράκιση της χώρας απέναντι στην κλιματική κρίση
• μείωση του κόστους παραγωγής.
• ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, έρευνα και εκπαίδευση.

Στην δευτερολογία του τόνισε ότι δεν είναι όλα επικοινωνία, όπως τα αντιμετωπίζει η Κυβέρνηση, είναι πρωτίστως ουσία. Υπενθύμισε ότι η τραγική επιλογή της διατήρησης των στρεβλών Ιστορικών Δικαιωμάτων που θα εφάρμοζε στις 3 αγορανομικές περιφέρειες ήταν απόφαση της κυβέρνησης της ΝΔ το 2014. “Εμείς προτείνουμε την επανεξέταση των 3 Περιφερειών και την άμεση κατάργηση ων Ιστορικών Δικαιωμάτων. Έχετε την ευκαιρία να προχωρήσετε σε κάτι ουσιαστικό και δυναμικό και δεν το κάνετε. Αυτή είναι η ουσία» τόνισε κλείνοντας την τοποθέτησή του ο κ. Αραχωβίτης.

Εδώ το βίντεο της τοποθέτησης:

https://www.facebook.com/sta.arahovitis/videos/423960119320316

Κατά τη συζήτηση επί των άρθρων του νομοσχεδίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για τη «Δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης», η βουλευτής Πέλλας κ. Θεοδώρα Τζάκρη, επισήμανε ότι το μοντέλο διακυβέρνησης της μετάβασης που σχεδιάζει η Κυβέρνηση είναι αποσπασματικό και ημιτελές. Είναι απόλυτα συγκεντρωτικό, με νέες υπηρεσίες σε κεντρικό επίπεδο, οι οποίες προστίθενται στις ήδη υπάρχουσες δομές διακυβέρνησης με παρεμφερείς αρμοδιότητες με αποτέλεσμα την επικάλυψη αρμοδιοτήτων και τη σύγχυση στη λήψη αποφάσεων. Η τοπική κοινωνία, οι φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, η κοινωνία των πολιτών, το Πανεπιστήμιο απέχουν πλήρως από το σχεδιασμό της Κυβέρνησης. Επισημαίνοντας ότι το ζήτημα της απολιγνιτοποίησης της χώρας είναι ένα εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα με πλέον εμφανή αντίκτυπο στις περιοχές μετάβασης που είναι η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και η Μεγαλόπολη, σημείωσε ότι σε καμία περίπτωση δεν καλύπτονται για τη χώρα η ενεργειακή ασφάλεια, η εσωτερική αγορά ενέργειας, η ενεργειακή απόδοση, η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και τέλος η έρευνα- η καινοτομία και η ανταγωνιστικότητα.

Ακολουθεί η ομιλία της Κυρίας Τζάκρη στη Βουλή:

«Κύριες και Κύριοι Συνάδελφοι

Το παρόν νομοσχέδιο, σύμφωνα με την κυβέρνηση φιλοδοξεί να μας οδηγήσει σε μια δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση απολιγνιτοποίησης. Προς τούτο δημιουργούνται τα νέα θεσμικά όργανα, τα οποία κρίνονται απολύτως αναγκαία για την διαχείριση των χρηματοδοτικών πόρων και τη διευκόλυνση των επενδύσεων έργων ΔΑΜ [Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης], ώστε να επιτευχθούν έγκαιρα και αποτελεσματικά οι χρονικοί και ποιοτικοί στόχοι, που έχουν τεθεί στο πλαίσιο του εθνικού σχεδιασμού για τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση.

Η Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Ειδική Υπηρεσία ΔΑΜ) θα αναλάβει τον κεντρικό σχεδιασμό και προγραμματισμό των πολιτικών Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΔΑΜ), την παρακολούθηση και αξιολόγηση των διαδικασιών υλοποίησης των έργων, επενδύσεων και αναπτυξιακών σχεδίων ΔΑΜ, τη διαχείριση και το συντονισμό της αξιοποίησης όλων των διαθέσιμων εθνικών ή ευρωπαϊκών πηγών χρηματοδότησης]

Η ανώνυμη εταιρεία «Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης ΑΕ με διακριτικό τίτλο «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» θα αναλάβει την ιδιοκτησία των εδαφών εντός των ζωνών απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ) και θα προχωρήσει στην αξιοποίησή τους, στις προοπτικές ανάπτυξής τους, κλπ.

Οι νέες ρυθμίσεις και τροποποιήσεις, που αφορούν σε κρίσιμες παραμέτρους, οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τον προγραμματισμό και τις διαδικασίες υλοποίησης των προβλεπόμενων, στο εθνικό σχέδιο, έργων και δραστηριοτήτων στις περιοχές μετάβασης (είναι η δημιουργία της Εταιρείας Μετάβαση ΑΕ, είναι οι σχετικές τροποποιήσεις των νόμων 4759/2020 και 4447/2016).

Μεταξύ άλλων για

• τη διευκόλυνση της αδειοδότησης έργων ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ (συμπαραγωγής ηλεκτρισμού - θερμότητας υψηλής απόδοσης) εντός των Πυρήνων των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ),
• τον προσδιορισμό ζωνών για την αναπροσαρμογή των δραστηριοτήτων και των κατηγοριών κάλυψης εδάφους εντός των Πυρήνων ΖΑΠ,
• τις ειδικές ρυθμίσεις που αφορούν στη λειτουργία της μεταλλευτικής δραστηριότητας και στην πολεοδομική νομοθεσία,
• τη διαδικασία απόσχισης των Κλάδων Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης Πυρήνων ΖΑΠ της ΔΕΗ ΑΕ και
• τη ρύθμιση της κυριότητας των εδαφών που έχουν απαλλοτριωθεί με δαπάνες της ΔΕΗ ΑΕ. Και άλλα

Ας δούμε όμως το νομοσχέδιο με πιο λεπτομέρεια:

Από το πρώτο κιόλας άρθρο είναι εμφανές το αποσπασματικό και ημιτελές μοντέλο διακυβέρνησης της μετάβασης. Ο απόλυτα συγκεντρωτικός σχεδιασμός του. Δημιουργούνται νέες υπηρεσίες σε κεντρικό επίπεδο, οι οποίες προστίθενται στις ήδη υπάρχουσες δομές διακυβέρνησης με παρεμφερείς αρμοδιότητες με αποτέλεσμα την επικάλυψη αρμοδιοτήτων και τη σύγχυση στη λήψη αποφάσεων. Η τοπική κοινωνία, οι φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, η κοινωνία των πολιτών, το Πανεπιστήμιο απέχουν πλήρως από το σχεδιασμό της Κυβέρνησης. Καμία συμμετοχή. Το νομοσχέδιο δεν αντιμετωπίζει ολιστικά το ζήτημα του μηχανισμού διακυβέρνησης της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών αλλά περιορίζεται σε ορισμένες ρυθμίσεις για τη διαχείριση της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-27.

Η Ειδική Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΔΑΜ), θα έχει έδρα την Αθήνα με καμία πρόβλεψη για παραρτήματά της στις περιοχές μετάβασης χρησιμοποιώντας ανθρώπινο δυναμικό από τις περιοχές των ζωνών απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ).

Επίσης έχει μια μεγάλη δομή με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος λειτουργίας και η γραφειοκρατία. Γιατί πρέπει πχ να υποστηριχτεί από δική της δ/νση διοικητικής υποστήριξης και νομική υπηρεσία; Δεν μπορούν οι υφιστάμενες δομές του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων να καλύψουν τις ανάγκες της Ειδικής Υπηρεσίας ΔΑΜ;

Στο άρθρο 5 η Διαχειριστική Αρχή πρέπει να προβλεφθεί να έχει μονάδες στις έδρες των Περιφερειών του Προγράμματος ώστε να επιτευχθεί η ενεργός συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, απαραίτητο στοιχείο επιτυχούς έκβασης του προγράμματος μετάβασης.

Προβλέπεται Διοικητής Υπηρεσίας ΔΑΜ και πρόεδρος συντονιστικής επιτροπής ΔΑΜ. Αυτό θα δημιουργήσει αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων και δημιουργία γραφειοκρατικών εμποδίων.

Άρθρα 11 και 12 σχετικά με τις προσλήψεις. Με ποια κριτήρια; Τους ξέρετε ήδη; Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα με τις προσλήψεις αρκεί να γίνουν με τη σωστή διαδικασία, με αξιοκρατικά κριτήρια και να αφορούν τις σωστές υπηρεσίες.

Η έδρα της Ειδικής Υπηρεσίας ΔΑΜ (στο άρθρο 13) θα μπορούσε να είναι στην Δυτική Μακεδονία και οι μισθώσεις ακινήτου για την κάλυψη των στεγαστικών της αναγκών να ενισχύσουν τις τοπικές οικονομίες.

Για τη Σύσταση της Εταιρείας «ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ: Απουσιάζει επίσης παντελώς το τοπικό στοιχείο (εκπρόσωποι της τοπικής κοινωνίας των εργαζομένων και της κοινωνίας των πολιτών). Επίσης, 150.000στρ γης που η ΔΕΗ απέκτησε κυρίως ως Δημόσια (Κρατική) Επιχείρηση,  περνάνε στη Μετάβαση ΑΕ, που μπορεί να τα κάνει ότι θέλει. Παραχώρηση της γης, χωρίς την προηγούμενη αποκατάσταση των εδαφών όπως προβλέπεται από τους ισχύοντες περιβαλλοντικούς όρους. Έτσι «ΑΠΑΛΛΑΣΣΕΤΑΙ» η ΔΕΗ από την υποχρέωση αυτή, που όμως χρόνια τώρα εισέπραττε μέσω των λογαριασμών για αυτό το σκοπό. Ποιος θα αναλάβει αυτό το κόστος;

Στο Άρθρο 17 για τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ) εντός των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης- (Τροποποίηση του άρθρου 155 του ν. 4759/2020), Τροποποιείτε δική σας διάταξη που είχε ψηφιστεί με τροπολογία. Οι γνωμοδοτικές επιτροπές που προβλεπόταν να συσταθούν στο ΥΠΕΝ για την παραλαβή των μελετών και την υποστήριξη των αρμόδιων οργάνων της ΔΕΗ ΑΕ αντί του ΥΠΕΝ θα συσταθούν στο Υπ. Ανάπτυξης. Αυτό το θεωρούμε παράδοξο, δεδομένου ότι το ΥΠΕΝ είναι το αρμόδιο υπουργείο για τα πολεοδομικά – χωροταξικά θέματα

Το άρθρο 18 θα πρέπει να αποσυρθεί ή τροποποιηθεί έτσι ώστε όντως να αναφέρεται μόνο στις λιγνιτικές περιοχές. Αλλάζουν για άλλη μία φορά (η τελευταία ήταν πριν από μία εβδομάδα στο ν/σ για τις στρατηγικές επενδύσεις) οι διατάξεις που αφορούν την εκπόνηση των (ΕΠΣ). Και δεν γίνεται μόνο για τις λιγνιτικές περιοχές.

Στο άρθρο 21 το ζήτημα της διαχείρισης της τέφρας παραμένει ένα πολύ ευαίσθητο θέμα, θα πρέπει να διασφαλιστεί με κάθε τρόπο πως η διαχείριση του ως υποπροϊόν θα πρέπει να διασφαλίζει την περιβαλλοντική προστασία.

Πώς προστατεύονται τα υδατορέματα, ο υδροφόρος ορίζοντας και η αειφορία της αδιάλειπτης επιφανειακής ροής υδάτων; Δεν το διαβάζουμε πουθενά.

Δεν υπάρχουν οι απαραίτητες διασφαλίσεις για την δυνατότητα κάλυψης λειτουργικού κόστους της προβλεπόμενης Διαδημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης, ούτε δυνατότητα ελέγχου των τιμών διάθεσης θερμικής ενέργειας και επομένως τίθεται σε κίνδυνο το όλο εγχείρημα της συνέχισης της λειτουργίας των τηλεθερμάνσεων.

Κύριοι συνάδελφοι,

Το ζήτημα της απολιγνιτοποίησης ή της απανθρακοποίησης όπως είπε και η εισηγήτρια μας σήμερα της χώρας, είναι ένα εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα με πλέον εμφανή αντίκτυπο στις περιοχές μετάβασης που είναι: 

η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και η Μεγαλόπολη περιοχές που εξαρτώνται από την εξόρυξη και χρήση του λιγνίτη και οι Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης περιοχές που εξαρτώνται από τη χρήση πετρελαίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Όταν ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε στις 23 Σεπτεμβρίου του 2019 από το βήμα του ΟΗΕ, την απόφαση για πλήρη απεξάρτηση της Ελλάδας από τον λιγνίτη ως το 2028 δεν γνώριζε ότι θα είχαμε μπροστά μας μια πανδημία ή το ξέφρενο ράλι των τιμών ενέργειας.

Συνέπειες αυτής της απόφασης θα είναι:

Ανεργία, φτώχια και ερήμωση στις περιοχές μετάβασης γιατί είτε το θέλουμε είτε όχι οι περιοχές αυτές έχουν μάθει να ζουν μαζί με τη ΔΕΗ.

Εξάρτηση από εισαγωγές ενέργειας είτε φυσικού αερίου (το οποίο είναι ένα ορυκτό καύσιμο) είτε ηλεκτρικού ρεύματος από χώρες με το ίδιο ενεργειακό προφίλ με εμάς που χρησιμοποιούν δηλαδή ορυκτά καύσιμα γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το διοξείδιο που δεν θα παράγουμε εμείς θα το παράγουν αυτοί.

Απόσυρση λιγνιτικών μονάδων που ακόμη δεν έχουν αποσβεστεί. Αυτό το κόστος το έχετε υπολογίσει;

Λέμε ναι στην απολιγνιτοποίηση αλλά όχι με τους όρους που θέτει η κυβέρνηση. αλλά με ένα ρεαλιστικό σχέδιο για την απασχόληση των κατοίκων την επόμενη ημέρα και την κατάλληλη αξιοποίηση των υπαρχόντων υποδομών.

Κύριε Υπουργέ,

Με βάση επίσημα στοιχεία της Eurostat η Δυτική Μακεδονία και η Πελοπόννησος κατατάσσονται πρώτη και έκτη αντίστοιχα, σε ανεργία και μακροχρόνια ανεργία ανάμεσα στις 96 περιφέρειες της ΕΕ-27 όπου είτε εξορύσσεται λιγνίτης ή λιθάνθρακας, είτε καίγεται σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, είτε και τα δύο.

Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) όσο και με τη Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050 αποτελεί βασική προτεραιότητα, η απολιγνιτοποίηση της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής. Που πρέπει όμως να καλύπτει 5 διαστάσεις.

Ποιες είναι αυτές;

Η ενεργειακή ασφάλεια, η εσωτερική αγορά ενέργειας, η ενεργειακή απόδοση, η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και τέλος η έρευνα- η καινοτομία και η ανταγωνιστικότητα.

Το πετυχαίνει το παρόν νομοσχέδιο;

Η απάντηση είναι ΟΧΙ.»

Ημερίδα στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου POSBEMED2 “Διακυβέρνηση και Διαχείριση των Συστημάτων Ποσειδωνίας και Αμμοθινών στη Μεσόγειο - Governance and management of Posidonia beach dune systems across the Mediterranean” του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Εδαφικής Συνεργασίας “INTERREG MED 2014-2020” διοργάνωσε η Αυτοτελής Διεύθυνση Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης.

          Στην ημερίδα, η οποία  πραγματοποιήθηκε υβριδικά την Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2021 (δια ζώσης στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων ΚΕ.Δ.Ε.Α. στην  Πανεπιστημιούπολη του Α.Π.Θ. και διαδικτυακά μέσω zoom)  παρουσιάστηκαν ενδιαφέρουσες προτάσεις για την ανάδειξη της σημασίας ορθής διαχείρισης και προστασίας της Ποσειδωνίας, στην πιλοτική περιοχή Επανομής και του Εθνικού Πάρκου Σχινιά- Μαραθώνα, με σκοπό την ευρεία διάδοση τεχνογνωσίας σε διαπεριφερειακό και εθνικό επίπεδο.

          Στην εκδήλωση τονίστηκε η σημαντικότητα της Ποσειδωνίας ως βιοτικός δείκτης υγείας και καλής ποιότητας της παράκτιας ζώνης, ενώ παράλληλα αναδείχθηκε η σημασία της ως στοιχείου προστασίας από την διάβρωση του πυθμένα και της ακτογραμμής. Οι ομιλητές υπογράμμισαν το ότι οι ορθές πρακτικές διαχείρισης ολόκληρου του συστήματος της Ποσειδωνίας (θημώνων, λειμώνων, αμμοθινών και ενδημικού περιβάλλοντος) μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των ανθρωπογενών πιέσεων που ασκούνται στο παράκτιο περιβάλλον.

          Η ημερίδα συγκέντρωσε τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς που είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση της παράκτιας ζώνης, προκειμένου να ενώσουν τις προσπάθειες τους και να υλοποιήσουν δράσεις απαραίτητες για τη βιώσιμη διαχείριση του θαλάσσιου οικότοπου και των θημώνων Ποσειδωνίας στην πιλοτική περιοχή της Επανομής αλλά και την ανάπτυξη ενός μεθοδολογικού πλαισίου οδηγιών για τη χάραξη ενός συνολικού στρατηγικού σχεδίου δράσης,  σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.

          Οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση συμφώνησαν στην άποψη ότι για την αειφόρο διαχείριση των παράκτιων συστημάτων σε προστατευόμενες περιοχές με θημώνες και λιβάδια Ποσειδωνίας και για τη διασφάλιση της διατήρησης της Ποσειδωνίας απαιτείται η ανάπτυξη ενός πλαισίου δράσης βέλτιστων πρακτικών λήψης αποφάσεων μέσω συνεργασιών. Βασικός πυλώνας εφαρμογής του σχεδίου είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση της τοπικής και ευρύτερης κοινωνίας σχετικά με τα οφέλη της Ποσειδωνίας στις ακτές καθώς και η συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων για τη χάραξη και την υλοποίηση ενός σχεδίου που θα περιλαμβάνει δράσεις όπως δράσεις ενημέρωσης στα σχολεία, στους επισκέπτες και τις επιχειρήσεις.

          Τις εργασίες της ημερίδας άνοιξε ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας κ. Κωνσταντίνος Γιουτίκας, ο οποίος, μεταξύ άλλων, επισήμανε τη σπουδαιότητα της συμμετοχής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στο έργο “POSBEMED2”. Ο κ. Γιουτίκας στην ομιλία του σημείωσε ότι  πρόκειται για μία από τις πολλές πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η Περιφέρεια για την αειφορική περιβαλλοντική προστασία της περιοχής. Υπό την καθοδήγηση του Περιφερειάρχη Απόστολου Τζιτζικώστα, όλες οι πρωτοβουλίες, οι επιλογές και οι δράσεις εντάσσονται στο πλαίσιο ενός συνεκτικού στρατηγικού σχεδιασμού που πλέον έχει στη διάθεσή του και τα απαραίτητα όπλα – εργαλεία για να αποδειχτεί ρεαλιστικός και αποτελεσματικός.

          Ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιιβάλλοντος αναφέρθηκε επίσης στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Σχέδιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή και στη δημιουργία του Παρατηρητηρίου Ολοκληρωμένης Διαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης της Κεντρικής Μακεδονίας, που υλοποιήθηκε με στόχο την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του φαινομένου της διάβρωσης και τρωτότητας των παράκτιων ζωνών. Ο κ. Γιουτίκας σημείωσε, ακόμη,  ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι από τις πρώτες Περιφέρειες της χώρας που εκπόνησε ένα ολοκληρωμένο, κοστολογημένο, άμεσα εφαρμόσιμο πρόγραμμα, με εξειδικευμένα μέτρα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς της ανά περιοχή και ανά παραγωγικό κλάδο ενώ απηύθυνε έκκληση για τη συνεργασία και τη συμβολή των εμπλεκομένων φορέων προκειμένου να διαφυλαχτεί η λειτουργικότητα των υποθαλάσσιων οικοτόπων.

          Στη συνέχεια της εκδήλωσης, ο Περιφερειακός Σύμβουλος, εντεταλμένος σε θέματα Καινοτομίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Νικόλαος Τζόλλας  τόνισε ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει θέσει ως επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον και προς αυτή την κατεύθυνση πραγματοποιεί μία σειρά από δράσεις και έργα. Ο κ. Τζόλλας αναφέρθηκε στη συμβολή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, με τη συμμετοχή σε έργα όπως το έργο “POSBEMED2”, το οποίο έχει ως στόχο να αναπτύξει το πλαίσιο για τη μεταφορά, τη διάδοση και την αξιοποίηση των βέλτιστων πρακτικών λήψης αποφάσεων και της πολιτικής για τη διαχείριση της διατήρησης της Ποσειδωνίας, παράλληλα με την καλύτερη ενσωμάτωση και εφαρμογή πρακτικών και πολιτικών σε προστατευμένες περιοχές.

          Η κ. Σίσσυ Χατζηλάκου, εκπρόσωπος του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής – Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ.  απηύθυνε χαιρετισμό στους παρευρισκόμενους και ευχαριστίες για την πρόσκληση συμμετοχής προς την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Η κ. Χατζηλάκου  υποστήριξε την υιοθέτηση περιβαλλοντικά βιώσιμων πρακτικών, νέων διαχειριστικών προσεγγίσεων και την από κοινού ανάδειξη συστάσεων και πρακτικών φιλικών  προς το περιβάλλον. Επίσης, η κ. Χατζηλάκου τόνισε ότι ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ. ως διαχειριστική αρχή είναι πρόθυμος να συμβάλλει προς κάθε κατεύθυνση, με στόχο την καλή συνεργασία όλων των φορέων διαχείρισης παράκτιων περιοχών.

          Στη συνέχεια, το λόγο πήρε η κ. Αναστασία Κασάπη, Γενική Γραμματέας του Δήμου Θερμαϊκού. Η κ. Κασάπη, αφού χαιρέτησε τους συμμετέχοντες και ευχαρίστησε την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για την πρωτοβουλία, υπογράμμισε τη σπουδαιότητα της πιλοτικής περιοχής μελέτης η οποία αποτελεί προστατευόμενη Ζώνη Νatura 2000 καθώς και πολύ πλούσιο υγροβιότοπο, με πολύ μεγάλη βιοποικιλότητα. Η κ. Κασάπη τόνισε, επίσης, ότι στην προστατευόμενη περιοχή μελέτης υπάρχει ένα ιδιότυπο ιδιοκτησιακό καθεστώς στο οποίο ο Δήμος δεν έχει αρμοδιότητες κατά χρήση, παρόλα αυτά ο Δήμος Θερμαϊκού ήταν και θα είναι πάντα αρωγός στην καλή συνεργασία μεταξύ όλων των φορέων διαχείρισης παράκτιων περιοχών και θα συμβάλλει ενεργά προς την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας.

          Εκ μέρους του εξωτερικού συμβούλου της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της εταιρίας Consortis, παρουσιάστηκαν από την κ. Αναστασία Τσιρίκα, Δρ. Βιολογίας του Τμήματος Γεωπονίας Α.Π.Θ. και την κ. Μαρία Τσιαφούλη,  Δρ.Βιολογίας του Τμήματος Βιολογίας Α.Π.Θ., τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα της αποτύπωσης της υπάρχουσας κατάστασης όσον αφορά στους θημώνες Ποσειδωνίας που σχηματίζονται στις ακτές, καθώς και τα μέτρα και οι πρακτικές που εφαρμόζονται σήμερα από τους αρμόδιους φορείς για τη διαχείριση τους στην υπό παρακολούθηση πιλοτική περιοχή της Επανομής και του Αγγελοχωρίου.

           Στο πλαίσιο της ημερίδας,παρουσιάστηκαν οι διαμορφούμενες προτάσεις προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση και προς άλλους εμπλεκόμενους φορείς σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα αξιολόγησης βασιζόμενες σε Φυσικές λύσεις (Natural Based Solutions, IUCN) για τον τρόπο διαχείρισης των θημώνων Ποσειδωνίας που ταιριάζουν με τις συνθήκες της πιλοτικής περιοχής Επανομής.

          Ο κ. Νικόλαος Παπαδόπουλος Δρ. Γεωπονίας και στέλεχος του Τμήματος Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Συνεργασιών της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, τόνισε τη σημασία της Ποσειδωνίας ως δομικό συστατικό του οικοσυστήματος, το οποίο παρέχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στο ενδιαίτημα στο οποίο αναπτύσσεται, όσο και στο ότι προσδίδει μοναδικά άμεσα και έμμεσα οφέλη στο ευρύτερο περιβάλλον. Επιπλέον, έγινε μια ιστορική ανασκόπηση και τονίστηκε η σημασία του προγενέστερου ευρωπαϊκού έργου “Accolagoons” που εκπονήθηκε από την Π.Κ.Μ. και αποτέλεσε σημαντική παρακαταθήκη τεχνογνωσίας προκειμένου να συμμετάσχει η Περιφέρεια στο τρέχον έργο “POSBEMED2”. Ο κ. Παπαδόπουλος υπογράμμισε την ανάγκη ανάπτυξης ενός Πλαισίου Σχεδίου Δράσης στην περιοχή της Επανομής το οποίο θα συγκεντρώσει τους βασικούς φορείς διαχείρισης της παράκτιας ζώνης και παρουσίασε την κατηγοριοποίηση της περιοχής σε ζώνες δράσης και μη δράσης ανάλογα με την παρουσία των θημώνων Ποσειδωνίας αλλά και τις ανθρωπογενείς πιέσεις που ασκούνται.

          Στην συνέχεια,  η κ. Ανθή Καραμουχτάρη, στέλεχος του Τμήματος Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Συνεργασιών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, αναφέρθηκε στους πέντε βασικούς πυλώνες του Πλαισίου Σχεδίου Δράσης περιγράφοντας τις προτεινόμενες δράσεις και τις μεθόδους εφαρμογής τους. Επιγραμματικά αναφέρονται οι εξής δράσεις: Δράσεις που αφορούν στις συσσωρεύσεις των θημώνων, δράσεις στην περιοχή της ακτής, στη θαλάσσια περιοχή και δράσεις για την ανάπτυξη ικανοτήτων, την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών. Επιπρόσθετα, παρουσιάστηκαν οι προτεινόμενες μέθοδοι παρακολούθησης των τάσεων της ακτογραμμής, της επιφάνειας εξάπλωσης του συστήματος Ποσειδωνίας, της ποιότητας του νερού αλλά και της κοινής γνώμης.

          Τις δράσεις του Φορέα Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου στην περιοχή ανέπτυξε η εκπρόσωπος του Φορέα, η  κ. Ευαγγελία Παπαδράγκα. Η κ. Παπαδράγκα παρουσίασε πιθανές προτεινόμενες λύσεις για την ανάδειξη της σημασίας της Ποσειδωνίας έτσι ώστε να ευαισθητοποιηθεί η τοπική κοινωνία καθώς είναι υψίστης σημασίας η αλλαγή νοοτροπίας και κουλτούρας των χρηστών και λουόμενων της παραλίας προκειμένου τα προτεινόμενα μέτρα διαχείρισης να είναι εφαρμόσιμα και να έχουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Η κ. Παπαδράγκα αναφέρθηκε, ακόμη, στις πολλαπλές αρμοδιότητες του Φορέα αλλά υπογράμμισε την ανεπάρκεια προσωπικού καθώς η εμβέλεια δράσης του Φορέα είναι πολύ μεγάλη και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες προστασίας του υδροβιότοπου.

          Με την ιδιαίτερα αναλυτική αναφορά του ο κ. Δημήτριος Βανδαράκης από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) παρουσίασε διεξοδικά τα αποτελέσματα της αποτύπωσης της υπάρχουσας κατάστασης όσον αφορά στους θημώνες Ποσειδωνίας που σχηματίζονται στις ακτές, στην υπό παρακολούθηση πιλοτική περιοχή του Εθνικού Πάρκου Σχινιά - Μαραθώνα. Τα αποτελέσματα της ορθής διαχείρισης παρουσιάστηκαν σε αναλυτικά διαγράμματα και χάρτες αποτύπωσης, σε αντιπαραβολή με ιστορικά δεδομένα από το 1946 τονίζοντας  τη σημασία και το ρόλο διατήρησης της Ποσειδωνίας στις ακτές.

          Στη συνέχεια τον λόγο πήρε η κ. Χαρά Αγάογλου, στέλεχος της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης που είναι εταίρος του έργου “POSBEMED2”. Η κ. Αγάογλου ανέλυσε εκτενώς την περίπτωση του Εθνικού Πάρκου Σχιινιά-  Μαραθώνα και παρουσίασε το προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης, τονίζοντας αναλυτικά τα μέτρα και τις πρακτικές που εφαρμόζονται σήμερα από τους αρμόδιους φορείς για τη διαχείριση της πιλοτικής περιοχής καθώς και τα μέτρα και τις πρακτικές που προτείνεται να εφαρμοστούν.

          Από τη συζήτηση, την οποία συντόνισε ο Αν. Προϊστάμενος της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Κωνσταντίνος Μιχαηλίδης,  προέκυψαν σημαντικά συμπεράσματα σχετικά με τη λήψη αποφάσεων και  τις αρμοδιότητες διαχείρισης της Ποσειδωνίας στην παράκτια ζώνη βάσει του ιδιότυπου ιδιοκτησιακού καθεστώτος, την αναγκαιότητα εκπαίδευσης, ευαισθητοποίησης και αλλαγής της κοινής γνώμης, την εύρεση φυσικών εναλλακτικών τρόπων προστασίας της Ποσειδωνίας και την αναγκαιότητα συγκέντρωσης όλων των ενδιαφερόμενων φορέων προκειμένου να ενώσουν τις προσπάθειες τους για να υλοποιήσουν δράσεις απαραίτητες για τη βιώσιμη διαχείριση του θαλάσσιου οικότοπου και των θημώνων Ποσειδωνίας.

          Στην εκδήλωση συμμετείχαν, ακόμη, εκπρόσωποι από τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας- Θράκης, η κ. Αθανασία Παναγιώτου, Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης των Προστατευόμενων περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, ο κ. Ιωάννης Καρακάσης Καθηγητής του Πανεπιστήμιου Κρήτης και η κ. Αναστασία Μήλιου από το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος».

          Στο πλαίσιο ενημέρωσης του κοινού για τη σημασία της Ποσειδωνίας δημιουργήθηκε ενημερωτικό βίντεο το οποίο είναι διαθέσιμο στο link: https://www.youtube.com/watch?v=Hh0x0YF7Bj

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο POSBEMED2 οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με το Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Συνεργασιών- Αυτοτελής Διεύθυνση Υποστήριξης Καινοτομίας  και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας : Νικόλαος Παπαδόπουλος: τηλ. 2313-319717, e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. , Ανθή Καραμουχτάρη τηλ. 2313-319637,      e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

     Link έργου: https://posbemed2.interreg-med.eu

Σε ικανοποιητικά επίπεδα κινήθηκε η προσέλευση δημοτών της Δ.Ε Μακεδονίδος οι οποίοι συμμετείχαν στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού στην ύπαιθρο, μέσω της Κινητής Μονάδας του ΕΟΔΥ που πραγματοποίησε εμβολιασμούς κατά της Covid-19 στις 7 Δεκεμβρίου 2021.

Οι δημότες των Ριζωμάτων, της Σφηκιάς και του Δάσκιου που εμβολιάστηκαν ήταν 204 άτομα. Από το σύνολο των εμβολιασθέντων, οι 35 έλαβαν την πρώτη δόση του εμβολίου κατά της Covid-19, οι 21 τη δεύτερη και οι υπόλοιποι 148 την τρίτη, αναμνηστική, δόση.

Η διαδικασία των εμβολιασμών ξεκίνησε από το Αγροτικό Ιατρείο Ριζωμάτων, στο όποιο βρέθηκαν ο Δήμαρχος Βέροιας, κ. Κωνσταντίνος Βοργιαζίδης και η Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Εθελοντισμού, κ. Γεωργία Μπατσαρά και συνεχίστηκε στο Αγροτικό Ιατρείο Σφηκιάς.

Η συγκεκριμένη δράση αποτελεί πρωτοβουλία του Δήμου Βέροιας, της 3^ης ΥΠΕ και του Κέντρου Υγείας Βέροιας ενώ ανάλογες ενέργειες αναμένεται να ακολουθήσουν και το επόμενο διάστημα.