Την Δευτέρα, 10 Ιαν 2022, στις 21.00 (έως 22.00) διαδικτυακά στον ιστότοπο www.stent.net.gr ξεκινά τις συζητήσεις το Agro Bus με πρώτο θέμα συζήτησης την «Πολιτιστική κληρονομιά ως μοχλός ανάπτυξης για το μέλλον» με την κα Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη.

STENT.net.gr είναι η διαδικτυακή τηλεόραση που δημιούργησε η πλατφόρμα Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα, ως προσφορά στο κοινωνικό σύνολο και από 10 Ιαν 2021, θα έχει 24ώρο πρόγραμμα.

Από το 2012, ακόμα και εν μέσω πανδημίας το Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα ανέπτυξε την κοινωνική του προσφορά με το Athens Job Festival, το Thessaloniki Job Festival, τα JobDays, το HR Community, Education Festival, ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ (επιχειρηματικότητας, απασχολησιμότητας, καινοτομίας κλπ), Φεστιβάλ Εθελοντισμού, Hobby Festival και GRBossible- Φεστιβάλ Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας με υβριδικές εκδηλώσεις (με φυσική παρουσία και διαδικτυακή συμμετοχή), και με πολλές άλλες εκδηλώσεις και συζητήσεις.

Επί πλέον το Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα μαζί με το ειδησεογραφικό του έργο, συνέχισε την προσφορά του με τις εκδόσεις ΣΤΕΝΤΩΡΑΣ, όπου ανάμεσα στις εκδόσεις εντοπίζουμε το βιβλίο «Σκέψεις για την Αγροτική Ανάπτυξη-ISBN 978-618-84431-0-5», το βιβλίο «Σκέψεις για την Κοινωνική Οικονομία-ISBN 978-618-84431-1-2», το βιβλίο «Σκέψεις για την Τοπική Ανάπτυξη-ISBN 978-618-84431-2-9» και πρόσφατα το βιβλίο «Σκέψεις εν μέσω covid 19-ISBN 978-618-84431-3-6».

Κάθε ημέρα, από 10 Ιαν 2022, στις 21.00-22.00, με συντονιστή τον κ Δημήτριο Μιχαηλίδη (ΑγροΝέα, 6998282382) με τον γενικό τίτλο «Agro Bus» θα συζητούνται θέματα του αγροτικού χώρου, όπως: Αγροτική επιχειρηματικότητα, Αγροτική ανάπτυξη, Τοπική ανάπτυξη, Κοινωνική Οικονομία και πολλά άλλα, με συμπολίτες και την βοήθεια του διαδικτύου.

Την Δευτέρα, 10 Ιαν 2022, στις 21.00 στον ιστότοπο www.stent.net.gr ξεκινούν οι συζητήσεις στο Agro Bus με πρώτο συμβολικά θέμα την «Πολιτιστική κληρονομιά ως μοχλό ανάπτυξης για το μέλλον» και σχολιάστρια-πρώτη προσκεκλημένη την κα Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, Ομότ. Eρευνήτρια, τ. Δ/τρια Κέντρου Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, Μέλος της Εθνικής Επιτροπής Αθήνα 2021 & Πρόεδρο της Επιτροπής Χειροτεχνίας του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Αν η «επιστροφή στις ρίζες» ήταν ρομαντική, η «επιστροφή στην τοπικότητα-locality» είναι ανάγκη και ο λαϊκός πολιτισμός, η πολιτιστική κληρονομιά (άυλη και υλική), είναι εφαλτήριο ανάπτυξης για ένα καλύτερο μέλλον. Μάλιστα, εξ επαγγέλματος, οι ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ του περιβάλλοντος (φυσικού, κοινωνικού, τεχνολογικού, πολιτιστικού, οικονομικού κλπ) είναι οι κάτοικοι την υπαίθρου, οι αγρότες, που μέχρι σήμερα το φρόντιζαν.

Ίσως για αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 20/12/2021 διακήρυξε την έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης φορέων (προσοχή οργανωμένων φορέων, όχι πολιτών) για το ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ 2040, με προοπτική τον Ιουν 2022 να παραδοθεί το πόρισμα-έκθεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να υιοθετηθεί από όλα τα ινστιτούτα της ΕΕ μέσα στο 2022 για μια ευημερούσα Αγροτική Ύπαιθρο.

Από τα λεγόμενα της κα Αικ. Πολυμέρου-Καμηλάκη, καταλάβαμε, ότι: Κοιτίδα του λαϊκού πολιτισμού είναι η αγροτική ύπαιθρος, η οποία καταστράφηκε και υποβαθμίσθηκε τον 20^ο αιώνα, ίσως και λόγω συστηματικής επίθεσης αστών, αλλά και διότι υπέστη δύο ισχυρά καταστροφικούς παγκόσμιους πολέμους, δύο-τρείς Βαλκανικούς πολέμους, πολεμικές καταστροφές (1897, 1922), πολλές αλλαγές συνόρων, υποδοχή 1,5 εκ ελλήνων προσφύγων και έναν ολέθριο για την κοινωνική συνοχή του ελληνισμού εμφύλιο πόλεμο. Όλα αυτά αποδιοργάνωσαν την αγροτική ύπαιθρο, κοιτίδα του λαϊκού πολιτισμού, ενώ συγκέντρωσαν πολλούς στα μεγάλα τσιμεντένια τεχνητά αφύσικα αστικά κέντρα.

Από το 1990 προέκυψε η μετανεωτερική επιστροφή στις ρίζες, ως στροφή στην τοπικότητα, με συντονισμένες ενέργειες για την προστασία της Άυλης Πολιτισμικής Κληρονομιάς. Η «άυλη κληρονομιά-Intangible Cultural Heritage», που εισήχθη από την UNESCO περιλαμβάνει γνώσεις, πρακτικές, τεχνικές και εκφράσεις των τοπικών κοινοτήτων, που ευρίσκονται σε αλληλεπίδραση με την φύση, δηλ. γνώσεις που αποτελούν κτήμα του παραδοσιακού προφορικού πολιτισμού των τοπικών κοινοτήτων και εκφράζονται συλλογικά μέσω διαφόρων πρακτικών. Τα στοιχεία αυτά μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά και προσφέρουν στην κοινότητα αίσθηση τοπικής ταυτότητας και συνέχειας στον χρόνο. Ο λαϊκός πολιτισμός μέσα από τη στροφή αυτή αποκτά νέο νόημα, καθώς επαναπροσδιορίζεται η συνεισφορά του στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, της συλλογικότητας και στην οικονομική ανάπτυξη της κοινότητας.

Αν ο πολιτισμός της δύσης είναι βασισμένος στον «Χρόνο» (time is money, στο κέντρο του οικισμού ένα ρολόι που μάλιστα χτυπά στις μισές και ολόκληρες κλπ), και αν ο πολιτισμός της ανατολής είναι βασισμένος στην εσωτερική Ηρεμία (νιρβάνα, γιόγκα κλπ), οι σύγχρονοι διανοητές-στοχαστές προτείνουν την επάνοδο της ανθρωπότητας στους πολιτισμούς του «Χώρου» και των «Κοινωνιών», δηλαδή του «Τόπου», των παραδοσιακών κοινωνιών και των αξιών που αυτές εκπροσωπούν. Και η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα σε ανατολή και δύση.

Σε αξιακό επίπεδο, η σχέση με τον τόπο, με τη γη, που συνδέεται άρρηκτα με τη φύση, όπως την είχε αναπτύξει ο ελληνικός πολιτισμός (Νηριίδες για τα νερά, Δρυάδες για τα δένδρα κλπ), θεμέλιο των πολιτισμών του «Τόπου», έχει αρχίσει από τη δεκαετία του 1980 να επανέρχεται στο προσκήνιο. Η υπεράσπιση της πάτριας γης και το αντίστοιχο ήθος υπήρξε διαχρονικό γνώρισμα των πολιτισμών του τόπου, και αυτό εκφράζεται πλήρως με τους αγρότες που είναι ισχυρά συνδεδεμένοι με την γη τους, με τον τόπο τους, και δεν άφησαν την πατρίδα για να μεταναστεύσουν στην κρίση του 2010, όπως λέει η κα Μάγδα Κοντογιάννη, κτηνοτρόφος στο Μενίδι. Μάλιστα μερικοί ισχυρίζονται ότι υπάρχει και μιας μορφής επιστροφή στην ύπαιθρο.

Έτσι ο λαϊκός πολιτισμός του αγροτικού ελληνικού χώρου, που γνώρισε τον 20^ο αιώνα την απαξίωση εν ονόματι μιας υπερεκτιμημένης παγκοσμιοποιημένης ισοπεδωτικής τεχνητής αστικής κοινωνίας, επανέρχεται και απασχολεί σοβαρά τη διεθνή σκέψη και τις σύγχρονες τάσεις. Ακόμα και διεθνείς δομές όπως η ΕΕ, διακηρύσσει ένα καινοφανές ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ 2040 για μια ευημερούσα Αγροτική Ύπαιθρο. Ευτυχώς που οι διαχρονικοί δεσμοί του Έλληνα με τον χώρο (εντοπιότητα) δεν άφησαν να εξαφανιστούν όλα.

Μια αρμονική συμβίωση με το παρελθόν, μέσω μιας ανάπτυξης που θα συνδυάζει την οικονομία με την ποιότητα ζωής είναι αυτό που έχει κατά καιρούς χαρακτηριστεί ως βιώσιμη ή αειφόρος, ή ακόμη αξιοβίωτη ανάπτυξη για το μέλλον. Η βιώσιμη ανάπτυξη, δηλαδή η ανάπτυξη με οικολογικό πρόσημο, αποτελεί σήμερα τη μόνη πολιτική που μπορεί να βγάλει την ανθρωπότητα από τα αδιέξοδα της περιβαλλοντικής και οικονομικής κρίσης, χωρίς να καταναλώνει περισσότερα από όσα διαθέτει ο πλανήτης ετησίως.

Με την πανδημία covid-19, όπως ορίσθηκε από το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν υποστεί σοβαρές βλάβες αξιοπιστίας και η πίστη στην παγκοσμιοποίηση έχει κλονισθεί μάλλον ανεπανόρθωτα (πέραν από τα χρηματοοικονομικά), ενώ η τοπικοποίηση, οι τοπικές εφοδιαστικές αλυσίδες, τα τοπικά σύμφωνα, η τοπική αγροδιατροφική ασφάλεια (αυτάρκεια?) και η τοπική γαστρονομία έχει αποκτήσει νέα δυναμική.

Το διαδικτυακό STENT TV ξεκινά με το σημαντικότερο θέμα για το μέλλον, την «Πολιτιστική κληρονομιά ως μοχλό ανάπτυξης για το μέλλον», με προσκεκλημένη την κα Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, την Δευτέρα, 10 Ιαν 2022, στις 21.00.

Τρίτη, 11/1/2022, κα Μάγδα Κοντογιάννη, Οι Κτηνοτρόφοι της Αττικής το 2022

Τετάρτη, 12/1/2022, κ Λουκάς Μπρέχας, Ο ΟΗΕ υπέρ του Συνεργατισμού-Συνεταιρισμού

Πέμπτη, 13/1/2022, κ Ανδροκλής Γιάτσογλου, Οι Αγορές Αγροτών των βιοκαλλιεργητών

Παρασκευή, 14/1/2022, κ Δημήτρης Ρουκάς, Η διατροφή στην εκτροφή είναι σημαντική.

Μανώλης Ι. Κουτεντάκης Τενχολόγος Γεωπόνος, Υπεύθυνος γεωπόνος στο “Γεωπονικό κατάστημα Κουτεντάκης” και στο ηλεκτρονικό κατάστημα https://shop.agrokoutentakis.gr/

Ο έλεγχος των ζιζανίων αποτελεί έναν συνεχή πονοκέφαλο για τους αγρότες με την αντιμετώπιση τους να ανεβάζει το κόστος καλλιέργειας. Όπου αυτό είναι δυνατό επιβάλετε να επιλέγουμε μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον και το χρήστη (χορτοκοπτικό, καταστροφέας κτλ) πριν καταφύγουμε στην επιλογή κάποιου ζιζανιοκτόνου. Αν όμως αναγκαστούμε να εφαρμόσουμε ζιζανιοκτόνο καλό είναι η εφαρμογή να γίνει σωστά με την μικρότερη δόση για μέγιστη αποτελεσματικότητα.

Το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο ζιζανιοκτόνο είναι η γλυφοσάτη (χημική ονομασία IUPAC: Ν(φωσφονομέθυλο) γλυκίνη) , ένα ευρέως φάσματος συστηματικό ζιζανιοκτόνο.

Παρακάτω θα δούμε μερικές συμβουλές για να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητα του, έτσι ώστε να εφαρμόζουμε τις μικρότερες δόσεις για το καλύτερο αποτέλεσμα:

• Το glyphosate σε όξινο περιβάλλον συμπεριφέρεται ως μόριο, ενώ σε αλκαλικό ως ανιόν παρουσιάζοντας υδρόφιλο χαρακτήρα κάτι το οποίο δυσκολεύει την είσοδο στην υδρόφοβη εφυμενίδα. Το νερό που ψεκάζουμε συνήθως έχει ένα pH 7,5 με 8 και μπορούμε να εφαρμόσουμε ένα ρυθμιστή pH για να ρυθμίσουμε το νερό στο επιθυμητό 5-6

Ταυτόχρονα μειώνεται η αλκαλική υδρόλυση που συμβαίνει σε υψηλά pH όπου τα ιόντα υδροξειλίου δρουν χημικά με το φυτοπροστατευτικό και το μετατρέπουν σε ανενεργές μορφές

• Σε νερά με υψηλή σκληρότητα τα άλατα ασβεστίου, μαγνησίου, ψευδαργύρου, νατρίου σιδήρου και καλίου (κυρίως ασβέστιο και μαγνήσιο), τα οποία είναι θετικά φορτισμένα αντιδρούν με τα αρνητικά φορτισμένα ιόντα του ζιζανιοκτόνου και σχηματίζουν άλατα τα οποία δεν μπορούν να διαπεράσουν την εφυμενίδα. Για να μειώσουμε τις συνέπειες από την σκληρότητα του νερού μπορούμε να εφαρμόσουμε στο ψεκαστικό διάλυμα θειική αμμωνία, περίπου 1 κιλο στα 100λτ, η οποία όταν μπει στο νερό διίστανται σε αμμωνιακά κατιόντα (ΝΗ4+) και θειικά ανιόντα (SO4-) . Τα θειικά ανιόντα αντιδρούν με τα κατιόντα του νερού και σχηματίζουν άλατα. τα αμμωνιακά αντιδρούν με το ανιόν του ζιζανιοκτόνου κάτι το οποίο βοηθάει στην είσοδο του ζιζανιοκτόνου στην εφυμενίδα.

Επίσης υπάρχουν στην αγορά σκευάσματα τα οποία είναι εξειδικευμένα για την εξουδετέρωση των κατιόντων του σκληρού νερού, τα οποία συνήθως κάνουν ταυτόχρονα ρύθμιση του pH του νερού και δρουν και ως επιφανειοδραστικά

Η θειική αμμωνία και τα ειδικά σκευάσματα που προαναφέραμε πρέπει να προστίθενται πάντα πρώτα.

• Η προσθήκη ενός επιφανειοδραστικού αυξάνει πολύ την απορρόφηση από το φύλλο και συγκρατεί την δραστική πάνω στο φύλλο αποτρέποντας την απορροή
• Όταν ψεκάζουμε τα ζιζάνια σε μικρά στάδια (έως 10cm) η αποτελεσματικότητα είναι η μέγιστη
• Ο ψεκασμός πρέπει να γίνεται όταν δεν αναμένουμε βροχή για τις επόμενες 6 ώρες
• Ο ψεκασμός πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατό μετά την παρασκευή του ψεκαστικού διαλύματος

Εδώ μπορείτε να δείτε σκευάσματα , επιφανειοδραστικά, ρυθμιστές pH και σκευάσματα που βελτιώνουν το σκληρό νερό : https://bit.ly/3yZm18q

Βιβλιογραφία:

https://www.ag.ndsu.edu/glyphosateresistance/maximizing-glyphosate-activity-in-resistant-crops

https://www.canr.msu.edu/news/tips_for_maximizing_glyphosate_activity

https://ag.purdue.edu/btny/purdueweedscience/wp-content/uploads/2021/01/GWC-2.pdf

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%BB%CF%85%CF%86%CE%BF%CF%83%CE%AC%CF%84%CE%B7

Γιτρόπουλος θωμάς, Χ. 2007. Επίδραση της ποιότητας του νερού στην αποτελεσματικότητα των φυτοπροστατευτικών προϊόντων . Γεωργία και Κτηνοτροφία 6/2015

«Πωλείται ελαιώνας ξερικός, με 300 ελαιόδεντρα. Συνορεύει με αγροτικό δρόμο, παρατημένα κληροτεμάχια και ρέμα. Ιδανικός για βιολογική καλλιέργεια». Αγγελίες όπως αυτή φαίνεται πως έχουν σήμερα μεγάλη απήχηση στη Χαλκιδική, όπου μία στις πέντε αγοραπωλησίες ακινήτων αφορά την τελευταία δεκαετία σε αγροτεμάχια, με στόχο την καλλιέργεια βρώσιμης ελιάς ή -σε μικρότερο βαθμό- ήδη υφιστάμενους ελαιώνες, όπως υποστηρίζει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών, Γρηγόρης Στιβαχτάρης.

«Από τη ζήτηση που υπάρχει και σήμερα στη Χαλκιδική, ποσοστό 15%-20%, αφορά ακριβώς τέτοια ακίνητα», επισημαίνει, εξηγώντας πως το αγοραστικό ενδιαφέρον προέρχεται ως επί το πλείστον από ντόπιους αγρότες, οι οποίοι θέλουν να αυξήσουν την ποσότητα της ελιάς, που στέλνουν στα εργοστάσια μεταποίησης.

Γι' αυτό και το αγοραστικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται, σύμφωνα πάντα με τον κ. Στιβαχτάρη, σε γεωγραφικές ζώνες της Χαλκιδικής, όπου υπάρχουν μεγάλα εργοστάσια μεταποίησης βρώσιμης ελιάς και ιδίως στην περιοχή από την Καλλικράτεια μέχρι την Ορμύλια και συγκεκριμένα κυρίως σε Ελαιοχώρια, Τρίγλια, Πορταριά, Άγιο Μάμα, Γερακινή και Μουδανιά. Υπενθυμίζεται πως η βρώσιμη πράσινη ελιά Χαλκιδικής αποτελεί Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και εξάγεται σε ποσοστό άνω του 95%, ενώ στην περιοχή καλλιεργούνται περίπου 6.000.000 ελαιόδεντρα, από περίπου 20.000 παραγωγούς, σε πάνω από 330.000 στρέμματα γης (2020).

Οι ελαιώνες και τα αγροτεμάχια που προσφέρονται για καλλιέργεια ελιάς μπορεί μεν να αντιστοιχούν σε σημαντικό κομμάτι της ζήτησης ακινήτων, αλλά δεν είναι το μεγαλύτερο, αφού το σημαντικότερο μέρος της εξακολουθεί να αφορά σε κατοικίες που «αγγίζουν» τη θάλασσα: «Εκτός από τους ελαιώνες, ζήτηση υπάρχει για τρία είδη ακινήτων: αγρούς και οικόπεδα που είναι "πρώτα στη θάλασσα", στα οποία μπορούν να οικοδομηθούν μικροξενοδοχεία και βίλες για τουρίστες. Το επενδυτικό ενδιαφέρον εκδηλώνεται από Έλληνες και ξένους, κυρίως από Βαλκάνια, Γερμανία και Ρωσία, και αντιστοιχεί περίπου στο 10% της συνολικής ζήτησης. Το 30% της ζήτησης αφορά στο δεύτερο είδος ακινήτων, δηλαδή σε σπίτια, που είναι πρώτα ή δεύτερα στη θάλασσα. Σημαντική ζήτηση υπάρχει και για ακίνητα αξίας 50.000- 80.000 ευρώ σε παραλιακούς οικισμούς» σημειώνει ο κ.Στιβαχτάρης, σύμφωνα με τον οποίο όλα δείχνουν ότι το 2022 θα είναι καλή χρονιά. «Στόχος μας είναι να μη μείνουμε πίσω σε σχέση με το 2021 και να προχωρήσουμε συμφωνίες που "έτρεχαν" από πέρυσι, αλλά δεν ολοκληρώθηκαν λόγω της γραφειοκρατίας και εξαιτίας της αύξησής της, που έφερε η πανδημία, προκαλώντας μείωση του αριθμού των υπαλλήλων σε δημόσιες υπηρεσίες», σημειώνει.

Εργασιακοί «νομάδες» από τον Καναδά στην Πιερία;

Εργασιακοί «νομάδες» από τον παγωμένο και αραιοκατοικημένο Καναδά στην Πιερία; Σχετικό ενδιαφέρον φαίνεται πως έχει ήδη αρχίσει να εκδηλώνεται, καθώς πέρυσι υπήρξαν οι πρώτες σχετικές κρούσεις, όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ενωσης Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Πιερίας, Σταύρος Δαραξής, μέλος της Ομοσπονδίας Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Ελλάδος (ΟΜΑΣΕ). «Πέρυσι είχαμε κόσμο από Καναδά, που σκεφτόταν να αποκτήσει μόνιμη κατοικία στην Πιερία, μεγάλα ακίνητα, και να δουλεύει από εδώ» λέει ο κ. Δαραξής και προσθέτει ότι, με βάση όλες τις ενδείξεις και ιδίως τα τηλεφωνήματα και τα emails που λαμβάνουν οι μεσίτες, το 2022 θα είναι πολύ καλύτερη χρονιά για την αγορά ακινήτων της Πιερίας, σε σχέση με πέρυσι και πρόπερσι.

«Οι άνθρωποι είναι σκασμένοι από την πανδημία. Ψάχνουν διέξοδο, δεν μπορούν άλλο την κλεισούρα και αναζητούν ένα εξοχικό σπίτι. Η Πιερία συνδυάζει όλα τα καλά. Θάλασσα και βουνό, χιονοδρομικό κέντρο, εξαιρετικό οδικό δίκτυο, αρχαιολογικούς χώρους, νοσοκομείο και κέντρα υγείας, εγγύτητα στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, τακτικές συνδέσεις με το τρένο. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί άνθρωποι κατοικούν μόνιμα στο Λιτόχωρο και τη Λεπτοκαρυά και εργάζονται στη Θεσσαλονίκη, όπου πηγαινοέρχονται με τον προαστιακό σιδηρόδρομο», σημειώνει.

Η μεγαλύτερη ζήτηση, λέει, αφορά σε εξοχικές κατοικίες, στη Λεπτοκαρυά και το Λιτόχωρο, τόσο στους πρόποδες του Ολύμπου, όσο και στην Πλάκα Λιτοχώρου, ενώ υπάρχει και επενδυτικό ενδιαφέρον από Βαλκάνιους, για μικρά ξενοδοχεία, διαμερίσματα και βίλες. «Το πρόβλημα βέβαια σε αυτή την περίπτωση είναι πως φέρνουν από τις χώρες τους συνεργεία, έπιπλα και ηλεκτρικές συσκευές, αντί να τα προμηθεύονται από εδώ» επισημαίνει ο κ.Δαραξής και προσθέτει πως οι τιμές αγοράς ακινήτων είναι αυξημένες κατά περίπου 10%, σε σχέση με το 2019.

Η Θεσσαλονίκη καταγράφεται ως επενδυτικός προορισμός για το real estate στη συνείδηση των ξένων

Θετική προοπτική για την αγορά ακινήτων της Θεσσαλονίκης «βλέπει» για το 2022 ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Θεσσαλονίκης (ΣΜΑΣΘ), Κώστας Τζάρος, επισημαίνοντας ότι η πόλη έχει αρχίσει να καθιερώνεται στη συνείδηση των ξένων ως επενδυτικός προορισμός για real estate. Ωστόσο, ο κ. Τζάρος επισημαίνει επίσης ότι η ήδη υπάρχουσα γραφειοκρατία έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω της πανδημίας, με αποτέλεσμα -σε κάποιες υπηρεσίες- να έχει υπερδιπλασιαστεί ο χρόνος που απαιτείται για τη διεκπεραίωση των διαδικασιών, γεγονός που αν δεν αντιμετωπιστεί ενδέχεται να οδηγήσει σε κόπωση των επενδυτών.

«Η άνοδος που βλέπουμε στη ζήτηση -οι αγοραπωλησίες στη Θεσσαλονίκη εκτιμάται ότι ήταν αυξημένες κατά περίπου 14% πέρυσι- αφορά κυρίως κατοικίες. Σε μια πόλη, όπου το 8%-10% του πληθυσμού είναι φοιτητές, είναι λογικό οι περισσότερες ζητήσεις να αφορούν την ανάπτυξη κατοικίας. Επενδυτικό ενδιαφέρον υπάρχει όμως για όλα τα είδη ακινήτων. Π.χ., για γραφειακούς χώρους και ιδίως μεγάλους. Στη Θεσσαλονίκη έτσι και αλλιώς δεν είχαμε πολλούς χώρους γραφείων, αλλά αυτοί μειώθηκαν κι άλλο, επειδή πολλά ακίνητα μετατράπηκαν σε κατοικίες τύπου AirBnB για βραχυχρόνια μίσθωση. Επιπλέον, ποτέ δεν υπήρχαν μεγάλοι γραφειακοί χώροι. Είχαμε μεν χώρους για μικροεπαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις, εμβαδού 60-100 τετραγωνικών, αλλά τώρα έρχονται μεγάλες εταιρίες, που αναζητούν 500 τετραγωνικά και πάνω. Η τάση αυτή πιστεύω πως θα ενισχυθεί» σημειώνει, προσθέτοντας ότι ενδιαφέρον υπάρχει από μεγάλες εταιρείες και για χώρους logistics και εκτάσεις γης, καθώς το λιμάνι και το αναβαθμισμένο αεροδρόμιο, καθώς και οι οδικές και σιδηροδρομικές συνδέσεις της πόλης, δημιουργούν προοπτικές.

Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον δεν προέρχεται πλέον μόνο από τους παραδοσιακούς αγοραστές ακινήτων στη Θεσσαλονίκη -Βαλκάνιους, Ρώσους και Τούρκους- αλλά και από κεντροευρωπαίους και βορειοευρωπαίους, καθώς ζητήσεις καταγράφονται εσχάτως από Γερμανία, Αυστρία, Ολλανδία, Σουηδία και Γαλλία.

Κατά τον κ.Τζάρο, το 2022 οι τιμές αγοράς ακινήτων λογικά θα αυξηθούν -το σε ποιο επίπεδο, διευκρινίζει, συναρτάται με παράγοντες όπως οι μισθοί, τα επίπεδα της ανεργίας και η γενικότερη οικονομική κατάσταση- καθώς «οι άνθρωποι αρχίζουν να αγοράζουν ακίνητα» και οι τράπεζες εμφανίζονται πολύ προθυμότερες να χορηγήσουν δάνεια σε υποψήφιους δανειολήπτες με καλό προφίλ. Ωστόσο, δεν αναμένεται -όπως λέει- να υπάρξει ο «χαμός» της ζήτησης που προκαλεί ανισορροπίες, κάτι που σημαίνει ότι η κατάσταση ως προς τις τιμές θα χαρακτηριστεί από ισορροπία και σταθερότητα. Σταθεροποίηση «βλέπει» και στα ενοίκια, τα οποία αυξάνονταν σταθερά (στο κέντρο της πόλης) λόγω της οικονομικής κρίσης, καθώς η οικονομική δυστοκία κατέστησε ασύμφορη την παραμονή στα προάστια και τα περίχωρα της Θεσσαλονίκης για πολλούς από όσους είχαν σπίτια εκεί, με αποτέλεσμα μετά το 2015 -και μέχρι το ξέσπασμα της πανδημίας- να καταγράφονται σημαντικές μετακινήσεις πολιτών προς το κέντρο.

«Η τάση είναι ευνοϊκή, αλλά για να την αξιοποιήσουμε, χρειάζεται να μειωθεί η γραφειοκρατία. Ήδη η γραφειοκρατία ήταν μεγάλη, αφού σε μια κλασική αγοραπωλησία απαιτούνται πάνω από 20 έγγραφα, που μπορεί να αυξάνονται ανάλογα με το ιστορικό ενός ακινήτου, αλλά η πανδημία επιδείνωσε την κατάσταση, λόγω μείωσης προσωπικού. Στο Κτηματολόγιο, για παράδειγμα, για να καταχωρηθεί μια πράξη χρειάζονταν έξι μήνες, διάστημα ήδη μεγάλο, και σήμερα απαιτούνται 13» υποστηρίζει.

Η ανθρωπογεωγραφία του κέντρου αλλάζει και φέρνει μαζί της περισσότερες αλλαγές

Σε πολύ καλή χρονιά για την αγορά ακινήτων της Θεσσαλονίκης θα εξελιχθεί το 2022, αν δεν υπάρξουν απρόοπτα λόγω πανδημίας, όπως εκτιμά μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο μεσίτης Κώστας Γεωργάκος, πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τιμών και Εκτιμήσεων Ακίνητων Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η νέα χρονιά υπόσχεται θετικές εξελίξεις και περισσότερη ισορροπία, καθώς ανανεώνεται η «όρεξη» των ιδιωτών για αγορές, ενώ αρχίζουν να ομαλοποιούνται μια σειρά από συνθήκες, που είχαν προκαλέσει έλλειψη διαθέσιμων ακινήτων και κατακόρυφη άνοδο των ενοικίων στο κέντρο της πόλης.

«Τα τελευταία 10-12 χρόνια δεν υπήρχε ανοικοδόμηση. Επιπλέον, φρέναραν λόγω πανδημίας οι πωλήσεις/πλειστηριασμοί που είχαν δρομολογηθεί προ κορονοϊού για χιλιάδες ακίνητα, που βρίσκονται στα χέρια τραπεζών και funds. Αντίστοιχα φρέναραν και οι προγραμματισμένες κατασκευές. Παράλληλα, άλλα 500-1000 ακίνητα πήγαν σε ΜΚΟ και πρόσφυγες. Την ίδια στιγμή, λόγω της οικονομικής κρίσης, πολλοί κάτοικοι προαστίων μετακινήθηκαν προς το πολεοδομικό συγκρότημα, για να μειώσουν τα έξοδά τους. Ο συνδυασμός όλων αυτών των παραγόντων είχε ως αποτέλεσμα να μην υπάρχουν ακίνητα προς μίσθωση στο κέντρο και τα ενοίκια να είναι σημαντικά αυξημένα, ενίοτε υπερβολικά. Το 2022 η κατάσταση εκτιμώ πως θα ισορροπήσει, γιατί όταν το μίσθωμα αυξάνεται συνέχεια, ο ενοικιαστής αρχίζει κι αναρωτιέται μήπως τον συμφέρει να αγοράσει. Επιπρόσθετα, θα μπουν στην αγορά και τα ακίνητα από τράπεζες και funds, ενώ ήδη δίνονται περισσότερα στεγαστικά δάνεια», σημειώνει.

Οι εξελίξεις των τελευταίων ετών αλλάζουν την «ανθρωπογεωγραφία» του κέντρου της πόλης, με προοπτική -κατά τον κ. Γεωργάκο- να γίνει «πιο νεανικό και business». «Εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες βιοτεχνικά ακίνητα, στην περιοχή από την Αριστοτέλους μέχρι τον Σιδηροδρομικό Σταθμό, συνέχισαν να ανακαινίζονται εν μέσω πανδημίας για τη μετατροπή τους σε κατοικίες, φοιτητικά σπίτια και επιπλωμένα διαμερίσματα. Πιστεύω πως το κέντρο θα γίνει πιο νεανικό και business. Θα αλλάξει η ανθρωπογεωγραφία, π.χ., κάτω από την Εγνατία δεν είχαμε πολλούς φοιτητές ή επαγγελματίες, αλλά αυτό αλλάζει και φέρνει μαζί του και άλλες αλλαγές. Σε περιοχές, π.χ., όπως η Βαλαωρίτου και τα Λαδάδικα, όπου σταδιακά θα αναπτυχθεί περισσότερο η κατοικία, δεν μπορεί να αναπτύσσεται ταυτόχρονα και η "άγρια" διασκέδαση, πολλά από τα μαγαζιά διασκέδασης ίσως χρειαστεί να αλλάξουν θέση ή χρήση ή να συμμορφωθούν σε νέους κανόνες», επισημαίνει, προσδιορίζοντας τον χρονικό ορίζοντα αυτής της αλλαγής σε μια πενταετία έως επταετία.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σε απάντηση της από 04/01/2022 επιστολής που κοινοποιήθηκε στην Διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ και στα ΚΥΔ από τον Φορέα Συντονισμού και Τεχνικής Υποστήριξης, «ΓΑΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, με την οποία δηλώνει μονομερώς την λήξη της πιστοποίησής του στις 31/12/2022 και συνεπώς την αναστολή των εργασιών υποβοήθησης υποβολής Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ) που αποτελούν συμβατική του υποχρέωση και για τις οποίες έχει λάβει αμοιβή από τα πιστοποιημένα ΚΥΔ, επισημαίνουμε τα παρακάτω:

Σύμφωνα με την υπ΄αρ. πρωτ.391/105604/15-4-2021 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Τροφίμων, και προκειμένου να υποστηριχθούν οι παραγωγοί στη συμπλήρωση και στην υποβολή της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης στο ΟΣΔΕ αποφασίσθηκε η παράταση της πιστοποίησης για το έτος αιτήσεων 2021, των 410 Κέντρων Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) και του Φορέα Συντονισμού και Τεχνικής Υποστήριξης. Βάσει της προαναφερόμενης υπουργικής αποφάσεως καταρτίσθηκε μεταξύ μας η από 15-4-2021 Σύμβαση Διασφάλισης Επιπέδου Ποιότητας Υπηρεσιών και Ασφάλειας Πληροφοριών (ΣΔΕΠΥΑΠ), με την οποία αναλαμβάνονται συγκεκριμένες υποχρεώσεις έναντι του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε αναφορικά με το έτος αιτήσεων 2021, οι οποίες περιγράφονται αναλυτικά στο άρθρο 2 της εν λόγω σύμβασης. Ειδικότερα, στον όρο 1.3. της εν λόγω σύμβασης με τίτλο «Ημερομηνία έναρξης» ορίζεται ότι «Η παρούσα ΣΔΕΠΥΑΠ έχει ημερομηνία έναρξης και ισχύος για αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη την 15/4/2021» και στον όρο 1.4. με τίτλο «Διάρκεια ΣΔΕΠΥΑΠ» ορίζεται ότι «Η παρούσα ΣΔΕΠΥΑΠ λήγει με την λήξη του έτους αιτήσεων 2021». Από την πρόβλεψη αυτή, σε συνδυασμό με τις περιγραφόμενες στο άρθρο 1.2. υποχρεώσεις του Φορέα Συντονισμού και ιδίως την πρόβλεψη του σημείου 1.2.1., κατά την οποία ο Φορέας «Διασφαλίζει την συμμόρφωση της όλης διαδικασίας συλλογής, αποσφαλμάτωσης και τροποποίησης των αιτήσεων σύμφωνα με τα οριζόμενα από τον Οργανισμό» και του σημείο 1.2.15, κατά την οποία ο Φορέας «Διατηρεί σε πλήρη λειτουργία τις εγκαταστάσεις του, για την υποβοήθηση των ΚΥΔ και των Δικαιούχων που υποβάλλουν την αίτησή τους μόνοι τους για όλο το εύρος των εργασιών σε όλη τη διάρκεια του έτους αιτήσεων, τηρώντας πλήρες ωράριο λειτουργίας για της εργάσιμες ημέρες του έτους», συνάγεται σαφώς ότι οι αναλαμβανόμενες βάσει αυτής υποχρεώσεις διαρκούν και μετά τη λήξη του ημερολογιακού έτους 2021, αφού περιλαμβάνουν και τις Διοικητικές Πράξεις οι οποίες πραγματοποιούνται μετά την παρέλευση της 31.12.2021.

Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 56170/01.10.2021 εγκύκλιο του οργανισμού σχετικά με τη διόρθωση προφανών σφαλμάτων μέσω διοικητικών πράξεων και υποβολής εκπρόθεσμων Ε.Α.Ε.: α) οι αιτήσεις ενίσχυσης, οι αιτήσεις στήριξης ή οι αιτήσεις πληρωμής που υποβάλει ο δικαιούχος, μπορούν να διορθώνονται και να προσαρμόζονται μετά την υποβολή τους σε περιπτώσεις προφανών σφαλμάτων, τα οποία αναγνωρίζει η αρμόδια αρχή βάσει συνολικής αξιολόγησης της συγκεκριμένης περίπτωσης και υπό την προϋπόθεση ότι ο δικαιούχος ενήργησε καλή τη πίστει και β) οι γεωργοί που επιθυμούν να μεταβάλουν στοιχεία των αιτήσεών τους, στο πλαίσιο διόρθωσης προφανών σφαλμάτων, υποβάλλουν απευθείας στο ΟΠΣΕΑΕ (το σχετικό Πληροφοριακό Σύστημα) τις αλλαγές συγκεκριμένων πεδίων της οριστικής ΕΑΕ είτε μέσω του ΚΥΔ στο οποίο υπεβλήθη η ΕΑΕ για λογαριασμό του παραγωγού ή από τον ίδιο τον παραγωγό για τους online χρήστες. Οι παραπάνω μεταβολές των αιτήσεων ενίσχυσης στο πλαίσιο διόρθωσης προφανών σφαλμάτων υπερβαίνουν χρονικά την λήξη του ημερολογιακού έτους υποβολής των ΕΑΕ. Κατά συνέπεια, ο Φορέας Συντονισμού έχει υποχρέωση να διατηρεί σε πλήρη λειτουργία τις εγκαταστάσεις του, τουλάχιστον, μέχρι την ολοκλήρωση των Διοικητικών Πράξεων οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ΕΑΕ κάθε έτους και οι οποίες επιτρέπονται έως 31/01/2022 ή παρατείνονται για εύλογο χρονικό διάστημα όταν κριθεί αναγκαίο από τον Οργανισμό και όταν υπάρχουν εργασίες για το έτος 2021 και σε κάθε περίπτωση μέχρι την έναρξη υποβολής αιτήσεων του επόμενου έτους.

Καλείται, επομένως, ο Φορέας Συντονισμού και Τεχνικής Υποστήριξης να επαναφέρει άμεσα την επιχειρησιακή του λειτουργία μέχρι την ολοκλήρωση όλων των διοικητικών ενεργειών, από τους δικαιούχους και τα πιστοποιημένα ΚΥΔ, που αφορούν το έτος αιτήσεων 2021 προκειμένου για την ορθή και απρόσκοπτη ολοκλήρωση της όλης διαδικασίας αιτήσεων του συγκεκριμένου έτους ενίσχυσης.